काठमाडौं । क्रिकेटमा सफ्ट सिग्नल नियम अन्ततः समाप्त हुन गइरहेको छ। अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट काउन्सिल (आईसीसी) ले अन्तर्राष्ट्रिय खेलबाट यो नियम खारेज गर्ने निर्णय गरेको छ । विशेष कुरा के छ भने जुन ७ बाट सुरु हुने विश्व टेस्ट च्याम्पियनसिपको फाइनलमा यो नियम लागू हुने छैन । डब्ल्यूटीसीको फाइनल भारत र अस्ट्रेलियाबीच लण्डनको ओभल मैदानमा हुनेछ ।

यो निर्णय सौरभ गांगुलीले अनुमोदन गरेको विश्वास गरिन्छ जो आइसीसी क्रिकेट समितिको अध्यक्ष हुन् । यससँगै डब्लुटीसीका फाइनलमा रहेका भारत र अष्ट्रेलिया दुवैलाई सफ्ट सिग्नल अन्त्य गर्ने निर्णय भएको जानकारी दिइएको छ । यो खबर ‘क्रिकबज’ लाई उद्धृत गर्दै सार्वजनिक भएको हो । अर्कोतर्फ ‘क्रिकबज’को समाचारमा भारत र अष्ट्रेलियाबीचको डब्ल्यूटीसी फाइनलमा मैदानमा प्राकृतिक प्रकाशको अवस्था खराब भएमा त्यसपछि फ्लडलाइटहरू बाल्न सकिन्छ। तर, यस खेलको लागि रिजर्भ डे (छैटौं दिन) छ।

क्रिकेटका धेरै दिग्गजहरूले पहिले नै सफ्ट सिग्नल नियमको बारेमा प्रश्नहरू उठाइसकेका छन्। योसँगै धेरै पूर्व र वर्तमान खेलाडीले यसलाई अन्त्य गर्न वकालत गरेका थिए । धेरै विज्ञहरूले सफ्ट सिग्नल नियमलाई हटाएर आधुनिक प्रविधिले सुसज्जित थर्ड अम्पायरले यस विषयमा निर्णय गर्नुपर्ने बताएका छन् । इङ्ल्यान्डको टेस्ट टोलीका कप्तान बेन स्टोक्सले पनि यस वर्षको सुरुमा यो विवादास्पद नियममाथि प्रश्न उठाएका थिए।

वास्तवमा अस्ट्रेलिया र दक्षिण अफ्रिकाबीचको टेष्ट सिरिजमा कंगारु टोलीका ब्याट्सम्यान मार्नस लाबुशेनलाई सफ्ट सिग्नलको रुपमा आउट गरिएको थियो । तर, स्लिपमा समातिएको क्याच शंकास्पद देखियो । यसपछि विवाद हुन थाल्यो कि अम्पायरले क्याच विवादित देखेपछि तेस्रो अम्पायरलाई किन पठाइएन ?

वास्तवमा यही नियमका कारण स्टोक्सको टोलीले गत वर्ष पाकिस्तानविरुद्धको टेस्ट खेलमा फाइदा उठाएको थियो । पाकिस्तानी ब्याट्सम्यान साउद शकीललाई अम्पायरले सफ्ट सिग्नलका रुपमा आउट गरेका थिए ।

अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट काउन्सिल (आईसीसी) को नियम अनुसार, सफ्ट सिग्नल भनेको बलिङको छेउमा उभिएका अम्पायरबाट तेस्रो अम्पायरलाई दिने दृश्य सञ्चार हो। जसमा मैदानमा रहेका अम्पायरले आफ्नो निर्णय दिन्छन् त्यसपछि त्यही निर्णयमा थर्ड अम्पायरको रिभ्यु लिन्छ।

यस नियमअनुसार रिभ्युमा थर्ड अम्पायर पनि निश्चित हुन नसकेमा अन फिल्ड अम्पायरको सफ्ट सिग्नल निर्णय नै लागू हुन्छ । तर अब सफ्ट सिग्नल नियममा जसरी परिवर्तन भएको छ त्यसपछि शंकास्पद क्याचको निर्णय गर्ने अन्तिम अधिकार तेस्रो अम्पायरलाई मात्रै हुनेछ ।