काठमाडौं । भारत सरकारको गृह मन्त्रालयले सबै राज्य र केन्द्र शासित प्रदेशहरूलाई मे ७ मा मक ड्रिल अर्थात नमूना युद्ध अभ्यास गर्न निर्देशन दिएको छ। पहलगाममा भएको आक्रमणपछि भारत र पाकिस्तानबीच बढ्दो तनावका बीचमा यसलाई धेरै महत्त्वपूर्ण मानिएको छ।

बीबीसीसँग गृह मन्त्रालयको जनरल फायर सर्भिस, सिभिल डिफेन्स र होम गार्ड तथा सिभिल डिफेन्स महानिर्देशनालयले मे ५ मा पठाएको निर्देशनको प्रतिलिपि छ। यी निर्देशनहरू सबै राज्य र केन्द्र शासित प्रदेशहरूका मुख्य सचिवहरूलाई पठाइएको छ।

यसमा, सरकारले देशभरका २४४ सूचीबद्ध नागरिक रक्षा जिल्लाहरूमा नागरिक रक्षा अभ्यास र पूर्वाभ्यास गर्न निर्देशन दिएको छ। नागरिक रक्षा कानून अनुसार, गृह मन्त्रालयलाई यस्ता अभ्यासहरू सञ्चालन गर्न राज्यहरूलाई निर्देशन जारी गर्ने अधिकार छ।

वास्तवमा, मक ड्रिलमा आपतकालीन अवस्थामा मानिसहरूले कस्तो प्रतिक्रिया देखाउँछन् भन्ने कुरा अवलोकन गरिन्छ। यसका लागि छनोट गरिएका व्यक्ति र स्वयंसेवकहरूलाई तालिम पनि दिइन्छ।

सामान्यतया आक्रमण, दुर्घटना वा आगलागी जस्ता आपतकालीन परिस्थितिमा तयारीको स्तर जान्नको लागि मक ड्रिलहरू सञ्चालन गरिन्छ। गृह मन्त्रालयको पत्र अनुसार, मे ७ मा हुने मक ड्रिल शहरदेखि ग्रामीण स्तरसम्म सञ्चालन गरिनेछ।

यस मक ड्रिलमा धेरै प्रकारका अभ्यासहरू गरिनेछ। यसमा हवाई आक्रमणको चेतावनी कति प्रभावकारी छ भनेर जान्नु, नियन्त्रण कक्षको काम कारबाही अवलोकन गर्नु र आक्रमणको समयमा कसरी काम गर्ने भन्ने बारेमा आम जनता र विद्यार्थीहरूलाई तालिम दिनु समावेश छ।

यस समयमा, मानिसहरूलाई आफ्नो घर वा संस्थाहरूमा सबै बत्तीहरू केही समयको लागि पूर्ण रूपमा बन्द राख्न निर्देशन दिन सकिन्छ। यस मक ड्रिलमा यदि बिजुली पूर्ण रूपमा बन्द भयो भने के उपायहरू लिन सकिन्छ भनेर पनि हेर्न सकिन्छ।

यस बाहेक, यसमा आपतकालीन परिस्थितिमा नागरिक रक्षा प्रतिक्रिया, विशेष स्थानबाट मानिसहरूलाई सुरक्षित रूपमा बाहिर निकाल्ने तालिम, आदि पनि समावेश छन्।

यस निर्देशन अनुसार, जिल्ला नियन्त्रक, जिल्लाका विभिन्न अधिकारीहरू, नागरिक रक्षा स्वयंसेवकहरू, होमगार्ड, एनसीसी, राष्ट्रिय सेवा योजना (एनएसएस) स्वयंसेवकहरू, नेहरू युवा केन्द्र संगठन र स्कूल-कलेजका विद्यार्थीहरूको मक ड्रिलमा सहभागिता अपेक्षित छ।