काठमाडौं। तपाईंले प्रायः देख्नुभएको होला कि जब हामी बिरामी पर्छौं, डाक्टरले पहिले हाम्रो जिब्रोलाई टर्चले हेर्छन्। यो किनभने स्वाद महसुस गर्नुको अलावा, जिब्रो हाम्रो शरीरको स्वास्थ्यको ऐना पनि हो। विशेष गरी आयुर्वेदमा, यो विश्वास गरिन्छ कि जिब्रोको रंगले शरीरमा हुने आन्तरिक परिवर्तनहरूको बारेमा जानकारी दिन्छ।

प्रसिद्ध आयुर्वेदिक पोषणविद् श्वेता शाहका अनुसार जिब्रोमा देखिने स्वास्थ्य सम्बन्धी लक्षणहरूको बारेमा यसो भन्छिन्।

विज्ञहरू के भन्छन्?:

श्वेता शाह भन्छिन्, यदि तपाईंको जिब्रोको रंग पहेंलो, रातो, नीलो वा फिक्का देखिन्छ वा जिब्रोमा यस्ता दागहरू छन् भने, यसलाई हल्का रूपमा नलिनुहोस्।

किन यस्तो हुन्छ?

१.पहेँलो जिब्रो
पोषणविद् श्वेता शाह भन्छिन्, यदि तपाईंको जिब्रो पहेँलो देखिन्छ भने, यो पित्त दोष, एसिडिटी वा शरीरमा पित्त रसको असन्तुलनको संकेत हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा खाना खाएपछि हरेक पटक ५ वटा तुलसीको पात र १ इलायची चपाउनु फाइदाजनक हुन्छ। यसले पित्तलाई शान्त पार्छ र पाचनमा पनि मद्दत गर्छ।

२. पहेँलो जिब्रो
यदि जिब्रो धेरै पहेँलो वा सेतो देखिन्छ भने, यो हेमोग्लोबिनको कमी, कमजोरी वा रक्तअल्पताको संकेत हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा बिहान भिजाइएको नेभारा र थोरै गुड खानु धेरै फाइदाजनक हुन्छ। यसले रगतको मात्रा बढाउन मद्दत गर्छ र शरीरलाई ऊर्जा दिन्छ।

३.रातो टिप जिब्रो
यदि तपाईंको जिब्रोको किनारा वा टुप्पो रातो देखिन्छ भने, यो मानसिक तनाव, मुटु वा हार्मोनल परिवर्तनको संकेत हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा, राती तकिया नजिकै गुलाबको पंखुडी, ब्राह्मी र ल्याभेन्डरको गुच्छा राखेर सुत्नुहोस्। यसले मनलाई शान्ति दिन्छ र राम्रो निद्रा लाग्न मद्दत गर्छ।

४.नीलो वा बैजनी जिब्रो

शरीरमा रक्तसञ्चार कम हुनु, अक्सिजनको कमी हुनु वा अत्यधिक तनाव हुनुको कारण यो रंग हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा दिनको १० मिनेट अनुलोम(विलोम प्राणायाम गर्नुहोस् र राति तातो दूधमा १ चम्चा बेसार मिसाएर पिउनुहोस्। यसले रक्तसञ्चारमा सुधार ल्याउँछ र शरीरमा अक्सिजनको आपूर्ति बढाउँछ।

५.गुलाबी जिब्रो

यी सबै बाहेक, पोषणविद्हरू भन्छन्, यदि तपाईंको जिब्रो गुलाबी र सफा छ भने, यो राम्रो पाचन र सन्तुलित दोषको संकेत हो। यसको अर्थ तपाईंले सही आहार र जीवनशैली अपनाइरहनुभएको छ। तैपनि, शरीरको तन्तुलाई पोषण दिन, राति १ चम्चा देसी घिउ लिनुहोस्।

श्वेता शाह भन्छिन्, हरेक बिहान ब्रस गर्दा, आफ्नो जिब्रोमा ध्यान दिनुहोस्। यो तपाईंको स्वास्थ्यको अवस्था जान्नको लागि सजिलो र प्रभावकारी तरिका हो। यदि तपाईंले रङमा कुनै परिवर्तन देख्नुभयो भने, बुझ्नुहोस् कि तपाईंको शरीरले केही संकेत दिइरहेको छ।