नयाँपनको मोह
नयाँ भनेको जीवनको रस हो। नयाँ भन्ने शब्दले हाम्रो मस्तिष्कमा उत्साहको झिल्को बाल्छ। दिनहरू, क्षणहरू र पलहरू सबै नयाँ भएर आउने गर्छन्। तर हामी मानव, सधैँ नयाँपनकै पछि कुद्छौँ। के यो नयाँको मोह हो, कि अस्तित्वसँगको हाम्रो अनन्त खोज ?
हरेक बिहानको सुरुवात एउटा नयाँ अध्याय हो। रातको अँध्यारोले बाँधेको थकाइलाई फुकाउँदै सूर्यले नयाँ आशा छर्छ। हामी त्यस नयाँपनलाई स्वागत गर्न व्यस्त हुन्छौँ। नौलो दिन, नयाँ आकांक्षा र नयाँ सम्भावनाको सपनाले भरिएको हृदयले हामी नयाँ कर्मको थालनी गर्छौँ। तर हामीले कहिल्यै सोच्यौँ- हाम्रो यो जीवनचक्र, जुन हरेक दिन नयाँ जस्तो देखिन्छ, वास्तवमा हामीलाई बुढ्यौलीतिर ढल्काउँदै लगिरहेको छ ?
हामी नयाँ पहिरन चाहन्छौँ। नयाँ घर चाहन्छौँ। नौलो ठाउँको यात्रामा जान रुचाउँछौँ। नयाँ अनुभव, नयाँ काम र नयाँ दृश्य-संसारको रमझममा रमाउँन चाहन्छौँ। र, हामी सधैँ नयाँ अनुभवको खोजीमा रहन्छौँ। यसरी नयाँ सोंचविचार, सिर्जना-समग्रले नै जीवनलाई जीवन्त बनाउँछ। उत्साहमा अग्रसर गराउँछ। ऊर्जामय जीवनवयमा हिँडाउँछ।
जीवनका हरेक पक्षमा नवीनता हाम्रो प्राथमिकता हुन्छ। खानपानमा पनि नयाँ स्वादको खोजीले पुराना परिकारलाई बेवास्ता गरिदिन्छ। त्यो पहिलोचोटि खाएको स्वादिष्ट खानाको मिठास हाम्रो स्मृतिमा रहिरहन्छ। तर, त्यही परिकारलाई दोस्रोचोटि चाख्दा नौलोपनको अनुभूति हराउँछ। नयाँपनको यस्तो लोभले हामीलाई कति अधैर्य बनाएको हुन्छ। कति अपूर्णताको अनुभूति गराएको छ, हामीलाई पत्तै हुँदैन।
तथापि के सबै नयाँ कुरा राम्रा हुन्छन् त ? नौलो भनेको हरेक पटक उन्नति मात्र हो भन्ने कहाँ छ र ? पुराना कुराहरूको महत्व बुझ्ने चेत हामीले कहिल्यै राख्दैनौँ। नयाँ भौतिकताले पुरानो आत्मीयतालाई हराउँदै लगेको पनि हामी बुझ्दैनौँ। पुराना सम्झनाहरू, अनुभवहरू र संस्कारहरूले जीवनको आधार तयार गर्छन्। तर नयाँको मोहमा हामी पुरानोको महत्व बिर्सन थाल्छौँ।
वास्तवमा जीवन नयाँपन र परम्पराको सन्तुलन हो। नयाँको खोजीमा हामी पुरानोलाई विस्थापित होइन, समायोजन गर्नुपर्छ। नवीनताले मानवलाई प्रगतिको बाटो देखाउँछ भने परम्पराले आत्मीयताको गहिराइ दिन्छ।
यसैले, नयाँ खोज्नु नराम्रो होइन। तर, नयाँको मोहले हामीलाई अन्धो बनाउन दिनु हुँदैन। नवीनता र परम्पराको सहयात्राले मात्र हाम्रो जीवन सार्थक र समृद्ध हुन्छ। हरेक दिन नयाँ नै छ, तर हामीले पुरानामा आधारित भएर त्यसलाई अर्थ दिन सक्नुपर्छ। जीवनको यो यात्रा नौलोपन र परम्पराको सुन्दर संगम हो। यही सन्तुलनले मात्र जीवनलाई साकार तुल्याउँछ।
त्यसैले नयाँपनको मोह जीवनको अनन्त यात्रा हो। हामी सधैँ नयाँको खोजीमा रहन्छौँ। नयाँ कुराको अनुभव गर्न चाहन्छौँ। नयाँ लुगा, नयाँ घर, नयाँ गाडी, नयाँ प्रविधि, नयाँ ठाउँ, नयाँ साथी, नयाँ खाना… यो सूची अझै लामो बनाउन सकिन्छ। हामीलाई लाग्छ कि नयाँ कुरा पाएपछि हामी खुसी हुनेछौँ। तर, के वास्तवमा नयाँपनले हामीलाई सन्तुष्ट बनाउँछ त ?
हरेक दिन नयाँ हुन्छ। सूर्यको उदाउँदो किरणदेखि चन्द्रमाको निदाउने बेलासम्म हामी नयाँ क्षणहरूको अनुभव गर्छौँ। हामीले आज जे गरिरहेका छौँ, त्यो हिजो गरिएको थिएन र भोलि पनि फेरि नयाँ हुनेछ। तर, यो नयाँपनले हामीलाई सधैँ खुसी बनाउँदैन। किन ? किनकि हामी सधैँ भविष्यमा हुने नयाँ कुराको सपना देखिरहेका हुन्छौँ। हामीसँग भएको वर्तमानलाई भुलेर भविष्यको कल्पनामा डुबेका हुन्छौँ।
नयाँपनको यो मोहले हामीलाई लोभी बनाएको छ। हामीसँग भएको कुराको कदर गर्न बिर्सिएका छौँ। हामी सधैँ अरुसँग तुलना गर्छौँ। अरुसँग भएको कुरा आफूसँग छैन भन्ने कुरामा दुःखी हुन्छौँ। यसरी हामी कहिल्यै सन्तुष्ट हुन सक्दैनौँ।
नयाँपनको खोजीमा हामीले आफ्नो मानसिक शान्ति गुमाएका छौँ। हामी सधैँ तनावमा रहन्छौँ। हामीलाई लाग्छ कि हामीसँग सबै कुरा हुनुपर्छ। हामी सधैँ अझ धेरै चाहन्छौँ। तर, के यो सम्भव छ ? के हामी सबै कुरा पाउन सक्छौँ ?
नयाँपनको मोहले हामीलाई भौतिकवादी बनाएको छ। हामी पैसा, शक्ति र प्रतिष्ठाको पछि दौडिरहेका छौँ। हामीलाई लाग्छ कि यी कुराहरूले हामीलाई खुसी बनाउनेछ। तर, यी कुराहरूले हामीलाई क्षणिक खुसी मात्र दिने गर्छन्।
हामीले नयाँपनको पछि दौडिन छाडेर आफैंमा ध्यान दिनुपर्छ। हामीले आफ्नो मनलाई शान्त बनाउनुपर्छ। हामीले आफूसँग भएको कुराको कदर गर्नुपर्छ। हामीले अरुसँग तुलना गर्न छोड्नुपर्छ।
हामीले जीवनको प्रत्येक क्षणलाई रमाउन सिक्नुपर्छ। हामीले वर्तमानमा बाँच्न सिक्नुपर्छ। हामीले भविष्यको सपना देख्न छोड्नुपर्छैन तर, वर्तमानमा केन्द्रित भएर काम गर्नुपर्छ।
नयाँपनको मोहले हामीलाई खुसी बनाउँदैन। सच्चा खुसी हाम्रो मनमा हुन्छ। हामीले आफ्नो मनलाई शान्त राख्न सकेमा हामी सधैँ खुसी रहन सक्छौँ।
नयाँपनको खोजीमा हामीले आफ्नो जीवनको मूल्य गुमाउँदै छौँ। हामीले आफ्नो खुसीलाई भौतिक वस्तुमा खोजिरहेका छौँ। तर, सच्चा खुसी भौतिक वस्तुमा हुँदैन। सच्चा खुसी हाम्रो मनमा हुन्छ। हामीले आफ्नो मनलाई शान्त राख्न सकेमा हामी सधैँ खुसी रहन सक्छौँ।
















Facebook Comment