काठमाडौं । एसियामा चीन र जापानबीचको तनाव अचानक बढेको छ। यसको कारण जापानी प्रधानमन्त्री साने ताकाइचीको एक बयान हो, जसमा उनले भनेका थिए ‘यदि चीनले ताइवान विरुद्ध सैन्य कारबाही गर्छ वा नाकाबन्दी गर्छ भने, जापान बदला लिन बाध्य हुन सक्छ।’ चीनले यसलाई प्रत्यक्ष चुनौतीको रूपमा लिएको छ र कडा प्रतिक्रिया दिएको छ।

सबैभन्दा ठूलो विवाद तब उत्पन्न भयो जब चीनका ओसाका कन्सुल जनरल, सु जियानले सामाजिक सञ्जालमा ताकाइची विरुद्ध हिंसात्मक भाषा प्रयोग गरे। उनले लेखे – ताकाइचीको “फोहोर टाउको काट्नु पर्छ।” पोस्ट पछि मेटाइयो, तर उक्त कथनले दुई देशहरू बीच तनाव बढायो।

आर्थिक प्रतिशोधको अतिरिक्त, चीनले जापानलाई ताइवानसँगको एकीकरण प्रयासमा हस्तक्षेप गर्ने प्रयास गरेमा “ठूलो हार” हुने धम्की दिएको छ।

चीनले पछि जापानको लागि यात्रा सुरक्षा सल्लाह जारी गर्‍यो र आफ्ना नागरिकहरूलाई “गम्भीर सुरक्षा खतराहरू” का कारण त्यहाँ यात्रा नगर्न चेतावनी दियो। यसले तुरुन्तै जापानको अर्थतन्त्रलाई असर गर्‍यो, पर्यटन र खुद्रा कम्पनीहरूको शेयर घट्यो। लगभग ७५ लाख चिनियाँ पर्यटकहरू प्रत्येक वर्ष जापान भ्रमण गर्छन्, त्यसैले यो चेतावनी टोकियोको लागि एक महत्त्वपूर्ण धक्का हो।

तनाव केवल बयानबाजीमा मात्र रोकिएन। चीनले विवादित दियाओयु-सेनकाकु टापुहरूमा चार सशस्त्र तटरक्षक जहाज पठायो, जुन टापुहरू चीनले आफ्नो दाबी गर्छ तर जापानद्वारा नियन्त्रित छन्। यसले परिस्थितिलाई अझ जटिल बनायो।

जापानले स्थिति शान्त पार्न प्रयास सुरु गरेको छ। जापानी विदेश मन्त्रालयका अधिकारी मासाकी कानाई बेइजिङ आइपुगेका छन्। उनले चीनलाई जापानको सुरक्षा नीतिमा कुनै परिवर्तन नभएको र ताकाइचीको भनाइ युद्धको खतरा नभएको आश्वस्त पारेका छन्।

तर चीनको अडान दृढ छ। बेइजिङले ताइवानलाई आफ्नो क्षेत्रको हिस्सा मान्दछ र आवश्यक परेमा बल प्रयोग गर्ने बताएको छ। यसैबीच, जापानको अर्थतन्त्र पहिले नै दबाबमा छ, तेस्रो त्रैमासिकमा यसको जीडीपी घट्दै गएको छ। चीनको धम्कीले टोकियोको लागि समस्याहरू अझ बढाउन सक्छ।