काठमाडौं। तीन वर्ष अगाडि तत्कालीन नेकपा अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले एक टेलिभिजनलाई अन्तर्वार्ता दिँदै ‘लोकतान्त्रिक गणतन्त्रवादी शक्तिहरू- कांग्रेस, नेकपा र जनता समाजवादी पार्टीबीच गठबन्धन सरकार बन्दा छिमेकी भारतलाई पनि कम्फर्टेबल हुन्छ’ भन्ने अभिव्यक्ति दिएका थिए।

उक्त अभिव्यक्तिको चर्को विरोध भएपनि प्रचण्डले अब बोल्दा ध्यान दिनुपर्ने भन्दै स्पष्टीकरण दिएका थिए।

दाहालले बोल्दा विचार पुर्याउन भन्दै स्पष्टीकरण दिएपनि उनी बेला बेलामा आफ्नै अधिव्यक्तिका कारण विवादमा पर्ने गरेका छन्। मनमा लागेको कुरा फ्याट्ट बोलिहाल्ने प्रधानमन्त्री दाहाललाई यतिबेला आफ्नै बोली घाँडो भएको छ।

भारतप्रति बढी नै झुकाव राख्ने प्रधानमन्त्री दाहालले सरकारको नेतृत्व गर्न भारतको साथ र सहयोग आवश्यक पर्ने कुरा यो ०६६ सालमा सरकारबाट बर्हिगनम पछि पुन सरकारमा पुग्न गर्नु परेको संघर्षबाट पनि देखिन्छ।

गणतन्त्र स्थापनापछि पहिलो निर्वाचित प्रधानमन्त्री बनेका दाहालले सेनापति प्रकरणमा राजीनामा दिएपछि माओवादी विभाजनको श्रृंखला त रोखिएन नै, पुन सरकारमा फर्किन गर्नु परेको आरोह अवरोधलाई राम्रोसँग हेक्का राखेका छन्। त्यसै त उनी बेला बेलामा भारतप्रति झुकाव राखेर दिएका अभिव्यक्तिले अप्ठेरो परिस्थितिको सामना गर्नुपर्ने अवस्थामा पुग्छन्।

अहिले त्यही अवस्थाको सामना प्रधानमन्त्री दाहालले गर्नु परिरहेको छ। प्रधानमन्त्री दहालले सोमबार राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रममा भारतीय नागरिक प्रितम सिंह पटकपटक दिल्ली गएको भनी दिएको अभिव्यक्तिपछि नेपालको राजनीति अहिले तरंगित बनेको छ र सो अभिव्यक्ति प्रधानमन्त्री दाहालका लागि महँगो सावित हुने देखिएको छ।

नेपालको आन्तरिक राजीतिमा भारतीय हस्तक्षेप नौलो विषय होइन। नेपालको सरकार परिवर्तनमा भारतीय हात हुने आम नेपालीको बुझाइ छ। तर प्रधानमन्त्रीको पदको बसेको व्यक्तिले नै आफूलाई प्रधानमन्त्री बनाउन भारतीय व्यक्ति दिल्ली गएको भनेर दिएको अभिव्यक्तिप्रति प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेकपा एमालेले आपत्ति जनाएको छ र प्रधानमन्त्रीको राजीनामालाई बटमलाईन बनाएको छ।

एमालेले प्रधानमन्त्रीको राजीनामा माग गर्दै बुधबार संसदका दुवै सदन अवरुद्ध पारेको छ र राजीनामा नआएसम्म संसद चल्न नदिने चेतावनी दिएको छ।

एमालेले प्रधानमन्त्री दाहालको अभिव्यक्तिलाई लिएर सरकार विस्थापनको नीति लिएको देखिन्छ। एमालेले यो विषयमा प्रधानमन्त्रीले स्पष्टीकरण दिएर मात्रै नहुने भन्दै राजीनामा नै दिनुपर्ने अडान राखेको छ।

गणतन्त्र स्थापनापछि पहिलो निर्वाचित प्रधानमन्त्री बनेका दाहालले सेनापति प्रकरणमा राजीनामा दिएपछि माओवादी विभाजनको श्रृंखला त रोखिएन नै, पुन सरकारमा फर्किन गर्नु परेको आरोह अवरोधलाई राम्रोसँग हेक्का राखेका छन्। त्यसै त उनी बेला बेलामा भारतप्रति झुकाव राखेर दिएका अभिव्यक्तिले अप्ठेरो परिस्थितिको सामना गर्नुपर्ने अवस्थामा पुग्छन्।

बुधबार सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्दै एमाले अध्यक्ष ओलीले प्रधानमन्त्री दाहालको अभिव्यक्ति राष्ट्रिय स्वाभिमान र स्वाधीनता गिराउने खालको अशोभनीय रहेको टिप्पणी गरे।

‘प्रधानमन्त्रीको भनाइ राष्ट्रिय स्वाभिमान र स्वाधीनता गिराउने खालको अशोभनीय र आपत्तिजनक रह्यो,’ एमाले अध्यक्ष ओलीले भने, ‘हामीलाई जवाफ होइन, राजीनामा चाहिन्छ, प्रधानमन्त्रीले राम्रो काम त गर्दै गर्नुभएन, नराम्रो गर्दैगर्दै आएर अब त राष्ट्रिय स्वाभिमान र स्वाधीनताको प्रश्नमाथि, संविधानमाथि, संसद्माथि घोर अपमान हुने यस्तो खालको अभिव्यक्ति दिनुभयो, जसले गर्दा उहाँले राजीनामा गर्नु आवश्यक छ।’

बुधबारको दुवै संसद्का बैठकमा पनि एमालेका सांसदहरू प्रधानमन्त्री दाहालको भनाइलाई लिएर खनिए। एमालेका प्रतिनिधिसभा सदस्य रघुजी पन्तले प्रधानमन्त्री दाहाललाई लेन्डुप दोर्जेको नेपाली संकरणको उपाधिसमेत दिन भ्याएका छन्।

‘आज बादल लागेको छ, तर अहिले मौसम मात्रै उदास छैन, नेपालीहरूको मनमा पनि बादल लागेको छ, सम्माननीय प्रधानमन्त्री पनि नभनुँ कि जस्तो लाग्छ, नेपालको प्रधानमन्त्री बनाउन नेपालतिर जाने कि दिल्लीतिर जाने?’

प्रधानमन्त्रीको यो अभिव्यक्तिप्रति सत्तारुढ दल नेपाली कांग्रेसले औपचारिक धारणा बनाएको छैन। यद्यपि महामन्त्री महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले प्रधानमन्त्रीको अभिव्यक्ति गलत र आलोचनायोग्य रहेको बताएका छन्। संसद् भवन परिसरमा सञ्चारकर्मीहरूसँग कुरा गर्दै महामन्त्री शर्माले प्रधानमन्त्रीले संसद्को सम्मान गर्नसक्नुपर्ने उनको भनाइ थियो।

प्रधानमन्त्री दाहालले भारतप्रति धेरै झुकाव राख्दा बेला बेलामा विवादमा पर्ने गरेका छन्। प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त भएपछि आफ्नो पहिलो विदेश भ्रमण भारतबाट सुरु गर्ने अडान लिएका प्रधानमन्त्रीलाई भारतले दिल्लीमा करिव एक महिना अगाडि स्वागत गरेको थियो।

कतिपय सन्दर्भमा भारतीय नेताहरुले माओवादी नेताहरुप्रति होच्याएर अभिव्यक्ति दिने गरेका छन्। माओवादीलाई द्वन्द्वकालमा भारतमा आश्रय दिएको र माओवादी नेताहरुले भारतले भने बमोजिम गर्नुपर्ने आशयको अभिव्यक्ति भारतीय नेताहरुबाट बेला बेलामा सार्वजनिक हुने गर्दछ।