काठमाडौं । अप्रिल २२ मा जम्मू कश्मीरको पहलगाममा भएको आतंकवादी हमलापछि भारतले जवाफी कारवाही गर्ने घोषणा गरेको छ । पाकिस्तानका रक्षामन्त्रीले पनि भारतले आगामी २४ देखि ३६ घण्टामा पाकिस्तानमा आक्रमण गर्न सक्ने दाबी गरेका छन् । अहिले भारत र पाकिस्तानबीचको सम्बन्ध निकै तनावपूर्ण चरणमा छ । भारतले आतंकवाद विरुद्ध कारबाहीलाई प्राथमिकता दिने बताएको छ। यस्तो अवस्थामा पाकिस्तान उच्च सतर्कतामा छ।

पाकिस्तान विरुद्ध भारतको सम्भावित सैन्य कारबाहीलाई लिएर केही दिनदेखि चर्चा भइरहेको छ। भारतले पाकिस्तान विरुद्ध ठूलो कारबाही गर्न सक्ने अनुमान गरिएको छ । भारतले आतंकवादी घोषित गरेका र पाकिस्तानमा बसेका व्यक्तिहरू पनि भारतको निशानामा पर्न सक्ने अनुमान गरिएको छ । भारतीय संचारमाध्यमहरूले भारतका सम्भावित लक्ष्यहरूको बारेमा चर्चा गरेका छन् ।  ती मध्ये पहिलो नाम हाफिज सईद हो।

भारतको लक्ष्य सूचीमा लश्कर-ए-तैयबाका संस्थापक हाफिज सईद छन्, जसलाई २००८ को मुम्बई आक्रमणको मास्टरमाइन्ड मानिन्छ। संयुक्त राष्ट्र संघले उनलाई विश्वव्यापी आतंककारी घोषित गरेको छ। हाफिज र लश्करको मुख्यालय निशानामा रहेको विश्वास गरिन्छ। लश्करको मुख्यालय पाकिस्तानको पञ्जाब प्रान्तको मुरिदकेमा रहेको विश्वास गरिन्छ।

तर लाहोरमा सईदको गोप्य लुक्ने ठाउँ पत्ता लागेपछि हलचल बढेको छ। यस्तो अवस्थामा, भारतले पाकिस्तान विरुद्धको सैन्य कारबाहीमा सईदको लुक्ने ठाउँमा आक्रमण गर्न सक्ने विश्वास गरिएको छ। हाफिज सईद र लश्करलाई भारतले आफ्नो लागि ठूलो खतरा मान्छ किनकि उनीहरूले कश्मीर र अन्य भागहरूमा आतंकवादी गतिविधिहरूलाई प्रायोजन गरेको भारतको दाबी छ ।

अतिवादी संगठन जैश-ए-मोहम्मदका नेता मसूद अजहर २०१९ को पुलवामा आक्रमण र अन्य आतंकवादी गतिविधिका मास्टरमाइन्ड भएको भारतले दाबी गरेको छ । उनी संयुक्त राष्ट्र संघद्वारा तोकिएको विश्वव्यापी आतंककारी हुन्। पाकिस्तान विरुद्धको सैन्य कारबाहीमा भारतीय सेनाले मसूद अजहर र उनको जैश-ए-मोहम्मदको तालिम शिविरमा आक्रमण गर्न सक्ने विश्वास गरिन्छ।

जैश-ए-मोहम्मदका तालिम शिविरहरू मुख्यतया पीओके र पञ्जाबको बहावलपुरमा छन्। पीओकेको रावलकोट र कोटली जस्ता क्षेत्रहरूमा जैशका धेरै लन्च प्याड र तालिम शिविरहरू सक्रिय रहेको भारतको दाबी छ । जैश-ए-मोहम्मदले कश्मीरमा धेरै आतंकवादी हमलाहरू गरेको र भारतले २०१९ मा बालाकोट हवाई आक्रमण मार्फत जैशको एउटा शिविर ध्वस्त पारेको भारतले दाबी गर्छ । भारतका अनुसार त्यस्ता शिविरहरूले भारतको सुरक्षाको लागि खतरा निम्त्याउँदै आएका छन्।

पाकिस्तानी सेना प्रमुख जनरल असिम मुनीर २०२२ देखि यस पदमा छन्। २०१९ मा उनी आईएसआई प्रमुख भएकाले उनको नाम पुलवामा आक्रमण र पहलगाम आक्रमण जस्ता आतंकवादी हमलाहरूसँग जोडिएको थियो। पाकिस्तानी सेनाको मुख्यालय रावलपिंडीमा छ। यो पाकिस्तानको सैन्य रणनीति र सञ्चालनको केन्द्र हो।

पहलगाम आक्रमणपछि असीम मुनीरमाथि भारतमा आतंकवादी गतिविधिलाई बढावा दिएको आरोप लागेको छ। उनले लश्कर र जैश जस्ता संगठनहरूलाई समर्थन गरेको भारतको आरोप छ । केही रिपोर्टहरूले उनी डरका कारण रावलपिंडीको बंकरमा लुकेको दाबी गरेका छन्। यद्यपि, पाकिस्तान सरकारले अप्रिल २६ मा उनको तस्बिरहरू जारी गरेर यी हल्लाहरूलाई खारेज गरेको छ ।

भारतले पाकिस्तानी सेना र आईएसआईलाई सीमापार आतंकवादको मुख्य प्रायोजक मान्दछ। असिम मुनीरको कट्टरपन्थी छवि र भारत विरोधी बयानबाजीले उनलाई भारतको हिटलिस्टमा राख्छ।

हालको जानकारी अनुसार, पाकिस्तान प्रशासित कश्मीरमा १७ तालिम शिविर र ३७ लन्च प्याड सक्रिय छन् जुन लश्कर, जैश-ए-मोहम्मद र अन्य आतंकवादी संगठनहरूद्वारा सञ्चालित छन्। यी शिविरहरूले भारतमा घुसपैठ र आक्रमणका लागि आतंककारीहरूलाई तयार पार्ने भारतको दाबी छ । यी लन्च प्याडहरू मुख्यतया रावलकोट र कोटली जस्ता क्षेत्रहरूमा छन्। यी लन्च प्याडहरू कश्मीरमा आतंकवादी गतिविधिहरूको मुख्य स्रोत भएको भारत दाबी गर्छ ।

पाकिस्तानको गुप्तचर एजेन्सी इन्टर-सर्भिसेज इन्टेलिजेन्स (आइएसआइ) आतंकवादी संगठनहरूलाई समर्थन गर्ने र भारत विरुद्ध प्रोक्सी युद्ध चलाउने गरेको भारतले आरोप लगाउँछ । यसले लश्कर र जैश-ए-मोहम्मद जस्ता संगठनहरूलाई तालिम र आर्थिक सहयोग प्रदान गरेको पनि भारतको दाबी छ । आइएसआइको मुख्यालय इस्लामाबादमा छ, जुन रणनीतिक र गुप्तचर गतिविधिहरूको केन्द्र हो।