काठमाडौं । इजरायलको आक्रमणमा प्यालेस्टाइनको गाजामा कम्तीमा १० जनाको मृत्यु भएको छ । मारिनेमा प्यालेस्टिनी सशस्त्र समूहका एक शीर्ष कमाण्डर पनि छन् । प्यालेस्टिनी स्वास्थ्य अधिकारीहरूले मृतकमध्ये एक बालक रहेको बताएका छन्। इजरायलको आक्रमणमा दर्जनौं मानिस घाइते भएका छन् ।

इजरायलका प्रधानमन्त्री यायर लेपिडले प्यालेस्टिनी इस्लामिक जिहाद (पीआईजे) को खतरालाई मध्यनजर गर्दै यो कारबाही सुरु गरिएको बताएका छन् । यस हप्ताको सुरुमा एक पीआइजे सदस्यलाई पक्राउ गरिएको थियो।

इजरायली आक्रमणको जवाफमा, पीआइजे ले इजरायलमा कम्तिमा १०० रकेटहरू प्रहार गरेको छ। यीमध्ये अधिकांश रकेटहरू इजरायलले आफ्नो क्षेप्यास्त्र प्रतिरक्षा प्रणाली आइरन डोमको साथ बीचमै नष्ट गरेको थियो।

इजरायलका धेरै सहरहरूमा साइरन सुनियो। इजरायल डिफेन्स फोर्स (आईडीएफ) ले शुक्रबार साँझ पनि हमला गरिएको र चरमपन्थीहरूलाई लक्षित गरेको बताएको छ।

टेलिभिजनमा राष्ट्रका नाममा सम्बोधन गर्दै इजरायलका प्रधानमन्त्री लेपिडले भने, “इजरायलले आतंकवाद विरुद्ध सशक्त अभियान सुरु गरेको छ। यदि यसो नगर्ने हो भने खतराले छिट्टै ढोका ढकढक्याउनेछ ।

आइडीएफले आक्रमणमा प्रभावित क्षेत्रहरू पीआइजेसँग जोडिएको बताएको छ। यसमा गाजाको प्यालेस्टिनी टावर समावेश छ। यस भवनमा भीषण विस्फोट भएको छ र धुवाँको मुस्लो उठेको देखिएको छ ।

प्यालेस्टिनी स्वास्थ्य अधिकारीहरूले इजरायली आक्रमणमा टेसिर जबरी सहित चार पीआइजे सदस्यहरू मारिएको बताएका छन्। यसबाहेक मृत्यु हुनेमा पाँच वर्षीया बालिका पनि छन् । इजरायली आक्रमणमा अरु ५५ जना घाइते भएको उनीहरुले बताएका छन् ।

एक इजरायली सैन्य प्रवक्ताले भने कि आइडीएफले करिब १५ चरमपन्थी लडाकू मारिएको अनुमान गरेको छ। इजरायलका आन्तरिक मन्त्री आयलेट शाकेडले च्यानल १२ न्युजलाई भने, “हामीलाई थाहा छैन कि यसले अब कस्तो मोड लिन्छ … तर यसमा समय लाग्न सक्छ … यो जटिल र कठिन हुनेछ।”

इरानको राजधानी तेहरान भ्रमणमा रहेका पीआइजे महासचिव जियाद अल नखालाले इजरायली आक्रमणको उचित जवाफ दिने बताएका छन् । उनले भने ‘यो लडाइमा जित हाम्रै जनताको हुनेछ। यो संघर्षमा कुनै रातो रेखा छैन। तेल अवीव पनि हाम्रो रकेटको नियन्त्रणमा छ।’

गाजाको प्रशासन हमाससँग छ र यसले सशस्त्र समूहहरू एकजुट भएको र चुप नबस्ने बताएको छ। सोमबार राति इजरायलले बसेम सादी नामका व्यक्तिलाई पक्राउ गरेको हो । उनलाई वेस्ट बैंक पीआईजेको प्रमुखको रूपमा वर्णन गरिएको छ।

सादीलाई इजरायली सुरक्षा बलको कारबाहीका क्रममा जेनिन क्षेत्रमा पक्राउ गरिएको थियो । हालैका दिनहरूमा, इजरायली अरब र प्यालेस्टिनीहरूको आक्रमणमा १७ इजरायली र दुई युक्रेनीहरू मारिएका छन्।

त्यसयता इजरायली सुरक्षा बलले गिरफ्तार अभियान सुरु गरेको छ। दुई आक्रमणकारी जेनिन जिल्लाबाट आएका थिए।

बसेम सादीको गिरफ्तारीपछि इजरायलले गाजा सीमानाका क्षेत्रमा सुरक्षा व्यवस्था कडा पारेको छ । इजरायलले चेतावनी जारी गरेको थियो कि पीआईजेले नागरिक र सैनिकहरूलाई आक्रमण गर्न सक्छ। दक्षिणी इजरायलका सहर र गाउँहरूमा सडकहरू बन्द गरिएका छन्।

पीआइजेले इरानबाट समर्थन पाउँछ। यसको मुख्यालय दमास्कस, सिरियामा छ। यो गाजाको सबैभन्दा शक्तिशाली चरमपन्थी समूह हो। यो संगठन इजरायलमा धेरै ठूला आक्रमणहरूको लागि जिम्मेवार छ।

नोभेम्बर २०१९ मा, इजरायल र पीआइजे बीच पाँच दिनको युद्ध भएको थियो। इजरायलले एक पीआइजे कमाण्डर मारेको थियो र त्यसपछि मात्र लडाई सुरु भयो।

इजरायलले ती कमाण्डरले इजरायलमा धेरै आक्रमणको योजना बनाएको बताएको छ। यस भिडन्तमा ३४ प्यालेस्टाइनीको मृत्यु भएको थियो भने १११ जना घाइते भएका थिए । अर्कोतर्फ ६३ इजरायलीलाई उपचार आवश्यक थियो। इजरायलले चरमपन्थी भएका २५ प्यालेस्टाइनी मारिएको जनाएको छ ।

इजरायल र प्यालेस्टाइनबीचको बढ्दो तनावको पछाडि लामो समयदेखिको नसुल्झेको विवाद रहेको छ, जसका कारण दुवै फेरि आमनेसामने भएका छन्।

मध्यपूर्वका देशहरूका लागि यो समस्या हो, जसका कारण समय–समयमा झडपहरू भइरहेका छन्, तर यसपटक रकेट, हवाई आक्रमण र जनधनको क्षतिसम्म यो कुरा पुगेको छ ।

यो विवाद केही समयदेखि अन्तर्राष्ट्रिय पत्रपत्रिकाको हेडलाइनबाट हराइरहेको थियो तर यसको अर्थ यो समस्या समाप्त भएको होइन ।

दुईबीचको विवाद समाधान हुँदैन, समस्या उस्तै रहन्छ र दुईबीच घृणा पनि हुन्छ । यो लडाइ र समस्या धेरै पुस्तादेखि चल्दै आएको छ। पछिल्लो १५ वर्षमा यो विवाद गाजा पट्टी र इजरायललाई विभाजन गर्ने तारको वरिपरि रहेको छ।