काठमाडौं । चीनले ताइवानको मुद्दामा स्वदेशी तथा विदेशी सञ्चारमाध्यमसँग कुरा गरेको छ। चिनियाँ विदेशमन्त्री वाङ यीले अमेरिकी प्रतिनिधि सभाका सभामुखको ताइवान भ्रमणलाई ठूलो गल्ती र षड्यन्त्र भनेका छन् । साथै, ताइवानलाई अमेरिकी सहयोगमा स्वतन्त्रता प्राप्त गर्ने भ्रममा नपर्न चेतावनी दिइएको छ।

चीनले अन्तर्राष्ट्रिय नियमको पूर्ण पालना गरिरहेकोमा पनि जोड दिएको छ । कम्बोडियामा आसियान मन्त्रीस्तरीय वार्तापछि वाङ यीले सञ्चारमाध्यमलाई सम्बोधन गर्दै अमेरिकाले भ्रामक सूचना र झूट फैलाएको बताए। यस्तो अवस्थामा हामीले परिस्थितिलाई स्पष्ट पार्नु र तथ्यहरू अगाडि राख्नु आवश्यक छ – उनले भने ।

वाङ यीले भने, ‘अमेरिकी संसदकी सभामुख न्यान्सी पेलेसीले चीनको कडा विरोधका बाबजुद ताइवानको भ्रमण गरेकी छन्। अमेरिकाको यो लापरवाह कदमले चीनको सार्वभौमसत्तालाई गम्भीर रूपमा कमजोर बनाएको छ र चीनको आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप गरेको छ। यसले अमेरिकी प्रतिबद्धताहरू उल्लङ्घन गर्छ र ताइवानमा शान्ति र स्थिरतालाई खतरामा पार्छ।’

“यदि चीनले यसको कडा जवाफ दिन्छ भने यो सामान्य हो। हाम्रो अडान निष्पक्ष र कानुनी छ। हाम्रा कार्यहरू बलियो र मापन गरिएका छन्, र हाम्रा सैन्य अभ्यासहरू खुला, पारदर्शी र व्यावसायिक छन्। तिनीहरू घरेलु र अन्तर्राष्ट्रिय कानून अनुसार छन्। तिनीहरूको उद्देश्य अपराधीहरूलाई चेतावनी दिन र “ताइवानको स्वतन्त्रता सेना” लाई सजाय दिनु हो।”

“हामी चीनको सार्वभौमसत्ता र क्षेत्रीय अखण्डताको दृढताका साथ रक्षा गर्नेछौं,” वाङ यीले भने। चीनलाई नियन्त्रण गर्न ताइवान कार्ड प्रयोग गर्ने अमेरिकी प्रयासहरूलाई कडा रूपमा रोक्नेछ बताउँदै उनले अमेरिकाको सहयोगमा ताइवानको स्वतन्त्रतालाई अगाडि बढाउने ताइवानका अधिकारीहरूको भ्रमलाई दृढतापूर्वक तोड्ने बताए।

आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप नगर्ने राष्ट्रसङ्घीय सिद्धान्त उल्लङ्घन भएमा जंगलराजको अवस्था सिर्जना हुने र अन्य मुलुकलाई धम्की दिन अमेरिका झनै निर्लज्ज हुने उनले बताए ।

वाङ यीले न्यान्सी पेलोसीको भ्रमणलाई आफ्नो खुट्टामा बन्चरो हानेको बताउँदै अमेरिकाको यो कदमले १०० भन्दा बढी देशले एक चीन नीतिप्रति प्रतिबद्धता देखाएको बताए । यसले एक चीन नीतिमा अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको सहमतिलाई बलियो बनाएको छ।

वाङ यीले यो भ्रमणले ताइवानलाई आफ्नो मातृभूमिमा फर्किनबाट रोक्न नसक्ने र चिनियाँ राष्ट्रको महान कायाकल्पको ऐतिहासिक प्रक्रियालाई रोक्न नसक्ने कुरामा जोड दिए।

“ताइवानको स्वतन्त्रता सेनाको अमेरिकी सहयोगमा स्वतन्त्रता हासिल गर्ने प्रयास भनेको एउटा भ्रम मात्र हो जुन अन्त्यमा भत्काउनु पर्छ र यसले उनीहरूको घाँटी वरिपरिको फाँसी मात्रै कस्नेछ।”

उनले यसअघि अमेरिकी सभामुख न्युट गिङरिचको ताइवान भ्रमण ठूलो गल्ती भएको बताए । त्यसबेला चिनियाँ सरकारले यसको कडा विरोध गरेको थियो। अमेरिकालाई त्यो गल्ती दोहोर्‍याउने अधिकार छैन र विगतका गल्तीहरूलाई बहानाको रूपमा प्रयोग गर्न सक्दैन।

वाङ यीले यस क्षेत्रमा अमेरिकी सैन्य तैनाथीको कथित विस्तारको विरुद्धमा अत्यन्तै सतर्क रहन सबै पक्षलाई आह्वान गरे।

“अमेरिकी प्लेबुकका अनुसार पहिले समस्या सिर्जना गरिन्छ र त्यसपछि समस्यालाई आफ्नो उद्देश्य प्राप्त गर्न प्रयोग गरिन्छ,” उनले भने “तर चीनको अगाडि, यसले काम गर्दैन! यो अमेरिकालाई हाम्रो कडा चेतावनी हो। लापरवाही नगर्नुहोस् वा ठूलो संकट सिर्जना नगर्नुहोस्।”

अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केनले बैठकहरूमा अमेरिकाले अन्तर्राष्ट्रिय कानूनको पालना गर्न र राष्ट्रिय सार्वभौमसत्ता र क्षेत्रीय अखण्डतालाई कायम राख्न चाहेको बताएका छन्।

वाङ यीले जवाफ दिए कि हामीले लामो समयदेखि अमेरिकी पक्षलाई यसरी बोलेको सुनेका छैनौं। यदि अमेरिकाले आफ्नो गल्तीलाई गम्भीरतापूर्वक सच्याइरहेको छ भने, हामी तिनीहरूलाई त्यसो गर्न प्रोत्साहित गर्नेछौं। तर, ठोस पहल आवश्यक छ।

संयुक्त राज्य अमेरिकाको पहिलो प्राथमिकता ताइवानको प्रश्नमा आफ्नो प्रतिबद्धताको सम्मान गर्ने, चीनको सार्वभौमसत्ता र क्षेत्रीय अखण्डताको सम्मान गर्ने, चीनको आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप गर्न बन्द गर्ने र “ताइवान स्वतन्त्रता” सेनालाई समर्थन र सहयोग बन्द गर्ने हो।