काठमाडौँ। मधुमेहका बिरामीको संख्या दिनप्रतिदिन बढ्दै गइरहेको छ। मधुमेह हुनुको मुख्य कारण बढी तौल र खराब जीवनशैली हो। मधुमेह २ प्रकारका हुन्छन् । टाइप १ मधुमेह र टाइप २ मधुमेह। टाइप १ मधुमेहमा, प्यान्क्रियाजले इन्सुलिन उत्पादन गर्दैन, जबकि टाइप २ मधुमेहमा, प्यान्क्रियाजले कम मात्रामा इन्सुलिन उत्पादन गर्छ। मधुमेह भएका ९० प्रतिशत मानिसलाई टाइप २ मधुमेह हुन्छ।

यदि यसको लक्षण समयमै पहिचान भयो भने यसको उपचार चाँडै सुरु हुन्छ। विज्ञहरूका अनुसार मधुमेहका केही लक्षण हातमा पनि देखिन्छ, जसबाट यो रोग पत्ता लगाउन सकिन्छ। हातमा देखिने मधुमेहका लक्षणहरू के के हुन्? अब तिनीहरूको बारेमा जान्नुहोस्।

वाइली क्लिनिकल हेल्थ केयर हबको एक अध्ययन अनुसार जो व्यक्तिलाई मधुमेह हुन्छ उसको हातमा मधुमेहको लक्षणहरू देखिन्छन्। यदि कसैलाई मधुमेह छ भने उसको नङ वरपरको छाला रातो हुन्छ। यसका साथै नङ नजिकको छालामा पनि ध्यान दिनुपर्छ । यदि तिनीहरूबाट रगत आइरहेको छ। वरिपरि छालाहरू आउँदैछन्, तब पनि यो मधुमेहको लक्षण हुन सक्छ।

नङको वरिपरि परिसंचरणको कमीको कारणले नङ अन्य तन्तुहरू जस्तै मर्छन्। यससँगै मधुमेहका बिरामीको खुट्टाको औंलामा पनि यस्तै लक्षण देखिन्छन्। यो यसकारण हुन्छ कि यो रोग लागेका मानिसहरूलाई ओन्कोमाइकोसिस भनेर चिनिने फंगल संक्रमणको बढी खतरा हुन्छ। यदि तपाईमा यस्तो अवस्था छ भने तपाईको नङ पहेँलो हुने र भाँच्न सुरु हुने सम्भावना हुन्छ । तर यदि हातको नङमा मात्रै लक्षण देखिएमा यो मधुमेहको लक्षण हुन सक्छ।

राष्ट्रिय स्वास्थ्य सेवा भन्छ कि यदि तपाइँ टाइप २ मधुमेहबाट पीडित हुनुहुन्छ भने, तपाइँलाई राति बारम्बार पिसाब लाग्ने हुनेछ। यो तब हुन्छ जब तपाईको शरीरमा  चिनी मात्र अधिक हुन्छ र तपाईको रगतले मिर्गौलाबाट बच्न कडा मेहनत गर्न थाल्छ र धेरै पिसाब पास गर्न बाध्य हुन्छ।

अर्कोतर्फ, यदि कसैलाई धेरै तिर्खा लागेको छ र तपाईले धेरै पिसाब गर्दै हुनुहुन्छ भने शरीरमा निर्जलीकरण हुन सक्छ। यसका कारण सधैं थकान महसुस हुन्छ र यो ब्लड सुगर कम हुनुको कारण पनि हुन सक्छ। राष्ट्रिय स्वास्थ्य सेवा भन्छ कि केहि चीजहरू छन् जसले मधुमेहको जोखिम बढाउँछ। जसमा ४० वर्षभन्दा माथिको उमेर र अधिक तौल समावेश छ।

खानपिनमा ध्यान

युनिभर्सिटी अफ म्यानचेस्टरले गरेको विश्लेषणले इंग्ल्याण्डमा सन् २०१८ र २०१९ को बीचमा टाइप २ मधुमेह रोगमा ७ प्रतिशतले कमी आएको देखाएको छ। मधुमेहका बिरामीहरूले आफ्नो ग्लुकोजको स्तर सामान्य दायरामा राख्न आवश्यक भएकाले आफूले के खाने कुरामा विशेष ध्यान दिनुपर्छ। नेशनल हेल्थ सर्भिसका अनुसार, धेरै उच्च ब्लड सुगरको लेभल  डायबिटीज कीटोएसिडोसिस जस्तो ज्यान लिने अवस्थाको हुन सक्छ।  जसले मधुमेह कोमा निम्त्याउन सक्छ।

टाइप २ मधुमेहका मुख्य लक्षणहरू

– सामान्य भन्दा बढी पिसाब गर्नु
-सधैं तिर्खा लाग्नु
– धेरै थाकेको महसुस हुनु
– अचानक तौल घट्नु
– प्राइभेट पार्ट वरिपरि चिलाउनु
– ढिलो घाउ निको हुनु
– स्पष्ट नदेख्नु

यदि तपाइँ यी मध्ये कुनै पनि लक्षणबाट पीडित हुनुहुन्छ भने तपाइँ मधुमेहको जोखिममा हुन सक्नुहुन्छ। सही जानकारीको लागि, डाक्टरसंग सम्पर्क गरेर सुगर टेस्ट गराउनुहोस्।