काठमाडौं । के हो कम रक्तचाप ? यदि हामीले तपाईंलाई यो प्रश्न सोध्छौं भने, धेरैजसो मानिसहरू यो प्रश्नमा अलमलमा पर्छन्। तर, कुनै पनि प्रकारको भ्रम शरीरको लागि राम्रो होइन। यो किनभने कम रक्तचापको कारण तपाईंलाई गम्भीर शारीरिक समस्याहरूको शिकार हुन सक्नुहुन्छ। जस्तै चक्कर लाग्ने, पेटको समस्या र अन्य धेरै कुराहरू। आउनुहोस्, कम रक्तचाप हुनुको कारण के हो जानौंरु

कम रक्तचाप स्तर
स्वस्थ शरिरको रक्तचाप १२० र ८० हुन्छ । यदि तपाईको ब्लड प्रेसर ९० र ६० वा त्यो भन्दा कम छ भने, तपाईलाई लो ब्लड प्रेसरको समस्या भएको बुझ्नु पर्छ। यस अवधिमा सिस्टोलिक र डायस्टोलिक रिडिङमा ध्यान दिनुपर्छ र रक्तचाप नियन्त्रण गर्नुपर्छ। रक्तचाप कम हुँदा त्यसले मस्तिष्क, मुटु तथा मृगौलामा असर पर्दछ र त्यो अन्ततः प्राणघातक पनि हुनसक्छ ।

BP कम हुनुको कारण:

Hypovolemia-hypovolemia
हाइपोभोलेमिया एक अवस्था हो जसमा शरीर भित्र तरल पदार्थको कमी हुन्छ। यस अवधिमा शरीरले त्यो चापमा रगत प्रवाह गर्न सक्दैन र रक्तचाप कम रहन्छ। पानीको अभावमा पनि यस्तो अवस्था आउन सक्छ । वास्तवमा, जब शरीरमा पदार्थको कमी हुन्छ, तब सोडियमको स्तर कम हुन थाल्छ र बीपी कम हुन्छ।

रगतको कमीको कारण
रगतको कमीका कारण पनि कम रक्तचापको सिकार हुन सक्छ । हो, यदि तपाईलाई एनिमिया छ वा तपाई एनिमियाबाट पीडित हुनुहुन्छ भने, तपाई लो बीपीको शिकार हुन सक्नुहुन्छ। यस्तो अवस्थामा शरीरमा रगतको कमीलाई हटाएर रगत बढाउने चिजको सेवन गर्नुहोस् ।

लागूपदार्थ र असन्तुलित तापमानको कारण
औषधि र असन्तुलित तापक्रमका कारण कम रक्तचापको सिकार हुन सक्छ। वास्तवमा के हुन्छ, यस्तो अवस्थामा शरीरले केही औषधि खाँदा शरीरमा एक किसिमको प्रतिक्रिया हुन्छ र बीपी कम हुन्छ । यस बाहेक तापक्रम असंतुलित हुँदा मुटुको कार्यप्रणाली र रक्तसञ्चारमा असर पर्ने र कम रक्तचापको सिकार हुन सक्छ ।

यसका साथै पार्किन्सन रोग, मधुमेह र केहि हृदय अवस्थाहरूले तपाईंलाई कम रक्तचाप हुने गर्दछ। साथै गर्भावस्था, हृदय रोग, इन्डोक्राइन समस्या, निर्जलीकरण, पखाला, संक्रमण, रगतको कमी, एलर्जी, आहार समस्याका कारण पनि बी पी लो हुने गर्दछ।

कम रक्तचापको लक्षण

कहिलेकाहीँ, केही बिरामीहरूमा, निम्न रक्तचापले आन्तरिक समस्यालाई पनि संकेत गर्न सक्छ, विशेष गरी जब यो अचानक घट्छ। निम्न रक्तचापको सामान्य लक्षण
● चक्कर लाग्नु वा चक्कर लाग्नु।
● बान्ता, वाकवाकी वा वाकवाकी जस्तो महसुस।
● बेहोशी।
● थकान वा भारी महसुस।
●ध्यान केन्द्रित गर्न समस्या।
●आँखा अगाडि अन्धकार, धमिलो दृष्टि।
● चिसो हात खुट्टा।
●अनुहार सेतो हुनु।
● सास फेर्न गाह्रो हुनु।
●खाना खान समस्या छ।

कम रक्तचापबाट बच्ने केही उपायहरुः

कम रक्तचापको कुनै उपचार छैन। तर निम्न रक्तचापलाई उचित आहार र रोकथामको माध्यमबाट नियन्त्रण गर्न सकिन्छ।
● खानामा नुनको मात्रा सामान्य राख्नुहोस्। शरीरको रक्तचाप सामान्य राख्न नुनले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ।
● दिनभरि कम्तीमा ८ गिलास पानी वा अन्य कुनै पनि प्रकारको रक्सी जस्तै दूध, जुस, लस्सी आदि पिउनुहोस्, जसले गर्दा शरीर हाइड्रेटेड रहन्छ।
● अचानक जुरुक्क नउठ्नुहोस्।
● चिकित्सकको सल्लाह लिएर मात्र औषधि सेवन गर्ने । कुनै औषधिको प्रतिक्रिया भएमा त्यसले पनि रक्तचापमा बाधा पुर्‍याउँछ।
● अत्यधिक मानसिक वा शारीरिक तनाव लिनबाट बच्नुहोस्।
● चुरोट, रक्सी वा अन्य कुनै नशालु पदार्थ सेवन नगर्नुहोस्।
● खानामा हरियो सागसब्जी र फलफूल बढी समावेश गर्नुहोस्।
● उच्च कार्बोहाइड्रेट खानबाट बच्नुहोस्।
यस बाहेक धेरै घरेलु चीजहरू छन् जसले निम्न रक्तचापको उपचार गर्न सक्छ। ब्ल्याक कफी, धेरै पानी पिउने, काँचो चुकन्दरको जुस र बदामको दूध जस्ता
खानेकुराहरुले कम रक्तचापका लागि उपयोगी हुने गर्दछ।