काठमाडौं। कहिले कोही मानिसहरु बस्दा उठ्दा हड्डीबाट चर्को कटकट आवाज आउँछ। तर, हड्डीहरूबाट आउने यी आवाजहरूलाई त्यती वास्ता गरिदैन। यो हड्डीसँग सम्बन्धित रोगहरूको संकेत हुन सक्ने चिकित्सकहरु बताउँछन्। , जसले तपाईंलाई पछि सताउन सक्छ।

आजको जीवनशैलीमा जुनसुकै कुरा खाने बानीले शरीरमा पोषणको कमी हुन्छ । यो कमी युवावस्थामा बढी हुने गरेको छ । यसको कारण अस्वस्थ खाना हो। जसमा क्याल्सियम, भिटामिन डी र आवश्यक मिनरल्सको कमी हुन्छ ।

यस्तो अवस्थामा हड्डीसँग सम्बन्धित रोगले घेरिन थाल्छ । हड्डीको जोर्नी काट्केको आवाज धेरै मानिसको शरीरमा आउँछ। सामान्यतया यसमा कुनै पीडा हुँदैन। तर यसलाई हल्का रूपमा नलिनुहोस्। कहिले काँही यी आवाजको कारण हड्डीको गम्भीर रोग पनि हुन सक्छ।

यस्तो अवस्थामा तपाईले आफ्नो हड्डीलाई मजबुत बनाउनु आवश्यक छ र यसका लागि क्याल्सियम आवश्यक हुन्छ । तर एक्लै क्याल्सियम सेवनले तपाईंलाई यो काममा धेरै मद्दत गर्दैन किनभने यी लक्षणहरू यस भिटामिनको कमीले पनि हुन सक्छ।

घुँडा र जोर्नीबाट कटकट आवाज आउनु पनि भिटामिन डीको कमीको संकेत हो । किनकी भिटामिन डी बिना तपाईले क्याल्सियम पनि लिनुभयो भने हड्डीले त्यसलाई राम्ररी अवशोषित गर्न सक्दैन र कमजोर हुन्छ। यसबाहेक, कोलाजेनको कमी पनि हुन्छ जसले गर्दा हाम्रो जोर्नीको वरिपरिको आवाज र दुखाइ हुन्छ। तसर्थ, यदि तपाईंको हड्डीबाट कटकट आवाज आउँछ भने, भिटामिन डीको कमी जाँच गर्नुहोस्।

हड्डीको जोर्नीबाट आउने यो आवाज प्राय घुँडाबाट आउँछ। यो कर्कश आवाजलाई मेडिकल भाषामा क्रेपिटस भनिन्छ। बढ्दो उमेरसँगै, घुँडाको छेउमा लचिलो तन्तुमा कमी आउँछ। जसका कारण छेउहरू एकअर्कासँग घिस्छन् र आवाज सुनिन्छ। यो एक प्रकारको गठिया हो। तर यिनै कारणले सानै उमेरमा ‘कट(कट’ आवाज आउनुको कारण हुन सक्छ ।

यी कुरामा पनि ध्यान दिनुहोस्ः
हड्डीबाट कटकट आउने आवाजबाट बच्न चाहनुहुन्छ भने ओमेगा ३ पाइने यी खानेकुरामा ध्यान दिनुपर्छ । यो किनभने यसले हाम्रो जोर्नीहरूको लागि तेलको रूपमा काम गर्दछ र तिनीहरूको कार्य सुधार गर्न मद्दत गर्दछ।

यसले जोर्नीहरूमा चिसो सिर्जना गर्छ र हड्डी फुट्ने आवाज कम गर्छ। यसबाहेक, तपाईंले शरीरमा हाइड्रेसन कायम राख्न प्रयास गर्नुपर्छ, जसको लागि तपाईंले पर्याप्त मात्रामा पानी पिउनुपर्छ।

हड्डीको जोर्नीबाट निस्कने आवाज कम गर्न क्याल्सियम युक्त खानेकुरा खानु आवश्यक हुन्छ । जसले गर्दा हावाको बुलबुले बन्ने समस्या कम हुन्छ ।

–दूधमा बेसार मिसाएर पिउँदा शरीरलाई पर्याप्त मात्रामा क्याल्सियम प्राप्त हुन्छ ।

–गुड़ र भुटेको चना क्याल्सियमको राम्रो स्रोत हो। यो खाँदा जोर्नी मजबुत हुन्छ ।

– दैनिक खाली पेटमा ओखर खानुहोस् । यसले हड्डी बलियो बनाउँछ। ओखरमा ओमेगा ३ फ्याटी एसिड हुन्छ । जसले जोर्नीलाई स्नेहन प्रदान गर्न मद्दत गर्छ। जसका कारण जोर्नीहरु सहज रुपमा चल्न थाल्छ ।

– दिनहुँ ४–५ वटा भिजाएको बदाम खाँदा शरीरलाई पोटासियम प्राप्त हुन्छ । जसले शरीरमा क्याल्सियमको कमी हुनबाट रोक्छ ।

–घुँडामा रहेको कार्टिलेजको कारणले गर्दा चर्को आवाज आउँछ। यी कार्टिलेजहरू कोलाजेनबाट बनेका हुन्छन्। जसका लागि भिटामिन सी अत्यावश्यक हुन्छ । शरीरमा कोलाजेन आपूर्ति गर्न भिटामिन सी युक्त ब्रोकाउली, पालक, सुन्तला, कागती जस्ता चीजहरू खानु फाइदाजनक हुन्छ।

–शरीरलाई लचिलो बनाउन दैनिक स्ट्रेचिङ एक्सरसाइज गर्नु फाइदाजनक हुन्छ ।

–हिँड्दा वा बस्दा हड्डी फुट्ने आवाज आयो भने कुनै पनि प्रकारको हाई इन्टेन्सिटी एक्सरसाइज नगर्नुहोस्। यसले हड्डी चिप्लिने र भाँच्ने डर निम्त्याउन सक्छ।