काठमाडौं। विश्वभर फोक्सोको क्यान्सरको जोखिम तीव्र गतिमा बढिरहेको छ। यो रोगले धुम्रपान गर्नेलाई बढी असर गरिरहेको छ तर सबैभन्दा ठूलो चिन्ता भनेको ध्रुमपान नछोएका मानिसहरूमा पनि देखिन थालेको छ।

ल्यान्सेटमा प्रकाशित एक अध्ययन अनुसार सन् २०२२ मा विश्वभर २५ लाख फोक्सोको क्यान्सरका बिरामी भेटिएका छन्। ल्यान्सेट अध्ययनले पछिल्लो केही वर्षमा चुरोट पिउनेहरूको संख्या तीव्र रूपमा घटेको देखाएको छ। यसका बाबजुद पनि फोक्सोको क्यान्सरका केसहरू भने निरन्तर बढिरहेको अचम्मको रेकर्ड बताएको छ।

यस्तो अवस्थामा धुम्रपान नगर्नेलाई किन क्यान्सर हुन्छ, आज जानौं।

ल्यान्सेटमा प्रकाशित रिपोर्ट अनुसार सन् २०२२ मा ५३.७० प्रतिशत फोक्सोको क्यान्सर चुरोट नपिउने मानिसमा देखिएको थियो। रिपोर्टका अनुसार यसको सबैभन्दा ठूलो कारण विश्वको बिग्रिएको हावापानी र मौसम हो। बढ्दो वायु प्रदुषणको खतरनाक असर फोक्सोको क्यान्सर बढ्दै गएको देखिन्छ। यसको जोखिम भारत, चीन र थाइल्याण्ड जस्ता देशमा सबैभन्दा बढि देखिएको छ।

फोक्सोको क्यान्सर एक धेरै खतरनाक र गम्भीर रोग हो। यसमा फोक्सोका कोशिकाहरू अत्यधिक मात्रामा बढ्न थाल्छन् र एकै ठाउँमा जम्मा भएर ट्युमर बन्छ, जसले फोक्सोको क्यान्सर निम्त्याउँछ। इन्टरनेशनल एजेन्सी फर रिसर्च अन क्यान्सरका अनुसार धुम्रपानसँगै वायु प्रदूषण पनि फोक्सोको क्यान्सरको सबैभन्दा ठूलो कारण मानिएको छ।

ल्यान्सेटको अध्ययनले सन् २०२२ मा विश्वभरका महिलामा फोक्सोको क्यान्सरका ९ लाख बिरामीमध्ये ८० हजार प्रदूषित हावाका कारण भएको देखाएको थियो।

उसो भए, फोक्सोको क्यान्सरका लक्षणहरू के के हुन्? त यो पनि जानिराखौं । जसअनुसार लगातार खोकी, खोक्दा रगत निस्कने, आवाजको कर्कशता, अलिकति हिँडेपछि गल्ने, छाती र काँधमा लगातार दुखाइ, सधैं थकान महसुस, अनुहार, हात र काँध सुन्निने, छातीको माथिल्लो भागमा सुन्निने, भोक नलाग्ने र द्रुत वजन घटने अवस्था यसका लक्षणहरू हुन्।