काठमाडौं । चीन र ताइवानबीच जारी द्वन्द्वको बीचमा दुई अमेरिकी युद्धपोत ताइवानको खाडीमा पुगेका छन् । उनीहरुको आगमनले चीनलाई सचेत गराएको थियो । मामला आइतबार अर्थात् २८ अगस्ट २०२२ को हो।

अमेरिकी संसदकी सभामुख न्यान्सी पेलोसीको ताइवान भ्रमणपछि अमेरिकी युद्धपोत ताइवानको यति नजिक पुगेको यो पहिलो पटक हो । यद्यपि, अमेरिकी नौसेनाले यो अपरेशनको हिस्सा भएको बताएको छ। यस्तो अपरेशन ८ देखि १२ घण्टा सम्म हुन्छ।

अर्को तर्फ अमेरिकाको यो कदमले चीनको अवस्था नाजुक भएको छ । उसले दुवै युद्धपोतलाई नजिकबाट नियालिरहेको थियो । अमेरिकी नौसेनाले भन्यो कि उसको निर्देशित मिसाइल क्रूजरहरू चान्सेलर्सभिल र एन्टिएटम हाल ताइवानको खाडी नजिकैको अन्तर्राष्ट्रिय पानीमा कार्यरत छन्। यो पहिले पनि भएको छ। यसमा नयाँ केही छैन । यसअघि पनि अमेरिकाको सहयोगी राष्ट्र बेलायत र क्यानडाका युद्धपोत पनि ताइवानको खाडी नजिकबाट गुज्रिसकेका छन् । वा अपरेशन गरिएको छ।

वास्तवमा, चीनले ताइवानको खाडी र ताइवानलाई आफ्नो हिस्सा मान्छ। त्यसैले उसलाई अमेरिकालगायत अन्य देशका युद्धपोतको आवतजावतमा समस्या छ । अगस्टको सुरुमा न्यान्सी पेलोसीको ताइवान भ्रमणलाई चीनले अमेरिकाले आफ्नो आन्तरिक मामिलामा घुसपैठको रूपमा लिएको थियो। यसपछि चीनले ताइवानको वरिपरि सैन्य अभ्यास सुरु गरेको थियो । त्यतिबेलादेखि नै अभ्यास जारी छ । चीनले यसलाई बन्द गरेको छैन। चीन र ताइवानबीच तनावको वातावरण छ ।

अमेरिकी नौसेनाले भनेको छ, ‘हाम्रा दुवै युद्धपोत जुन ठाउँबाट बाहिर आएका छन्, ती कुनै पनि देशको तटीय सीमामा आउँदैनन् । अन्तर्राष्ट्रिय नियमहरूले अमेरिकी नौसेनालाई अनुमति दिएको ठाउँमा हामी उडान गर्छौं। यो इन्डो-प्यासिफिक क्षेत्रमा शान्ति कायम राख्नको लागि हो। अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद्का प्रवक्ता जोन किर्बीले उक्त ठाउँबाट जहाजहरू आउने र जाने क्रम जारी रहेको बताए । यसमा कुनै गलत नियत छैन ।

किर्बीले भने कि यो अपरेशन धेरै पहिले योजना गरिएको थियो। यो आवश्यक र जायज छ। अर्कोतर्फ, चिनियाँ सेनाको पूर्वी थिएटर कमाण्डले भनेको छ कि हामी निरन्तर अमेरिकी जहाजको निगरानी गरिरहेका छौं। उनीहरूलाई चेतावनी जारी गरिएको छ। यस कमाण्डमा उपस्थित सबै सैनिकहरू पूर्ण रूपमा अलर्टमा छन्। कुनै पनि प्रकारको उत्तेजनाको कडा जवाफ दिइनेछ।

ताइवानले अमेरिकी युद्धपोत खाडीको दक्षिणी भागमा रहेको बताएको छ । चीन दबाबमा हुन सक्छ तर यहाँ स्थिति सामान्य छ। सन् १९४९ देखि ताइवानको खाडीलाई लिएर चीन र ताइवानबीच युद्ध र तनावको वातावरण रहेको छ।