काठमाडौं। महिनावारीको समयमा धेरै दुखाइ, धेरै थकान छ भने सतर्क रहनुहोस्। यी endometriosis रोग को लक्षण हुन सक्छ। विश्वमा करिब १९ करोड महिला यस रोगबाट पीडित छन् ।

Endometriosis एक रोग हो जसमा पाठेघरको अस्तर जस्तै तन्तु पाठेघर बाहिर बढ्छ। यसले गम्भीर पीडा निम्त्याउनुका साथै गर्भवती हुन गाह्रो बनाउँछ। Endometriosis व्यक्तिको पहिलो महिनावारीमा सुरु भएर रजोनिवृत्तिसम्म रहन सक्छ।

यस रोगको कारण, दाग तन्तुले फलोपियन ट्यूबहरू रोक्छ। यसले बाँझोपन पनि निम्त्याउन सक्छ। यस्तो अवस्थामा महिनावारीको समयमा हुने समस्यालाई बेवास्ता गर्नु हुँदैन ।

लक्षणहरू:
इन्डोमेट्रिओसिसले प्रायः गम्भीर पीडा निम्त्याउँछ, विशेष गरी महिनावारीको समयमा। कसै–कसैलाई यौनसम्पर्क गर्दा वा बाथरुम प्रयोग गर्दा पनि पीडा हुन्छ। कतिपयलाई गर्भ रहन समस्या हुन्छ ।

अन्य लक्षणहरु जस्तै महिनावारीको समयमा भारी रक्तस्राव हुनु, गर्भवती हुन समस्या, पखाला वा वाकवाकी लाग्नु, थकान, वा चिन्ता हुने गर्दछ । यसको लक्षण सबैमा एकै प्रकारको हुन्छ भन्ने नहुने चिकित्सकहरु बताउँछन्।

एन्डोमेट्रिओसिसका बिरामीको महिनावारी हुँदा, रगत पाठेघर बाहिर झरेर जम्मा हुन थाल्छ। यो रगतको कारण, सिस्ट वा गाँठो बढ्न थाल्छ। योसँगै दुखाइ पनि बढ्न थाल्छ ।

महिलामा हुने यो रोगले बिस्तारै गम्भीर समस्याको रुप लिइरहेको छ । एन्डोमेट्रिओसिस रोग महिलाको पेटसँग प्रत्यक्ष सम्बन्धित छ किनभने अधिकांश महिलाको पेट दुख्ने गर्छ। करिब ४० प्रतिशत महिलालाई गर्भधारण गर्न कठिनाइ हुन्छ। एन्डोमेट्रिओसिस रोगको मुख्य कारण हर्मोन मानिन्छ। यस रोगका कारण महिलालाई पेटमा असह्य पीडा, सन्तान नहुने, थकान, तनावपूर्ण जीवन र महिनावारी सम्बन्धी धेरै समस्याको सामना गर्ने गर्दछन्।

केही प्राकृतिक र घरेलु उपायहरू छन् जसबाट महिलाको प्रजनन क्षमता बढाउन सकिन्छ ।

आलस – आलसमा ओमेगा ३ फ्याटी एसिड प्रचुर मात्रामा पाइन्छ । आलसको सेवनले महिलाहरूलाई एन्डोमेट्रिओसिसको दुखाइबाट राहत मिल्छ र साथै यसले शरीरका विषाक्त पदार्थहरूलाई बाहिर निकाल्न मद्दत गर्छ।

बेसार – बेसार एक यस्तो आयुर्वेदिक औषधि र खाद्य पदार्थ हो। जसको प्रयोगले गम्भीर रोगहरू निको पार्न मद्दत गर्छ। दूधमा बेसार मिसाएर सेवन गर्दा महिनावारीको दुखाईबाट आराम मिल्छ । बेसारमा एन्टिबायोटिक र दूधमा पर्याप्त मात्रामा क्याल्सियम हुन्छ । जुन महिला स्वास्थ्यका लागि वरदानभन्दा कम छैन ।

मह– मह पनि एक आयुर्वेदिक औषधि हो जसमा धेरै आयुर्वेदिक गुणहरू छन्। endometriosis को उपचार को लागी मह एक राम्रो विकल्प हो। महमा पाइने एन्टी इन्फ्लेमेटरी तत्वले इन्डोमेट्रिओसिसको दुखाई कम गर्न मद्दत गर्छ ।

अदुवा – अदुवा यस्तो खाद्य वस्तु र आयुर्वेदिक औषधि हो। जसको प्रयोगले महिनावारीको दुखाईबाट आराम मिल्छ । अदुवामा एन्टी–इन्फ्लेमेटरी गुणहरू पाइन्छ। जसले महिनावारीको दुखाइबाट हुने समस्यालाई निको पार्न मद्दत गर्छ।

केस्टर तेल – केस्टरको तेल लगभग सबै घरहरूमा सजिलै पाइन्छ। एण्डोमेट्रिओसिसको उपचारको लागि क्यास्टरको तेल धेरै प्रभावकारी मानिन्छ। क्यास्टरको तेलको प्रयोगले शरीरको विषाक्त पदार्थ सजिलै बाहिर निकालिन्छ। जसले शरीरलाई शुद्ध पार्छ र एन्डोमेट्रिओसिसको समस्याबाट छुटकारा पाउँछ।

एन्डोमेट्रिओसिस भएका महिलाहरुले आफ्नो विशेष ख्याल राख्नु पर्दछ । महिलाले राम्रो सन्तुलित आहार उपभोग गर्नु, नियमित शारीरिक क्रियाकलापमा संलग्न हुनु र पर्याप्त आराम गर्नु पर्दछ । यसका साथै यो समयमा भिटामिन डी र बी हरुको पयाप्त मात्रामा लिनुहोस्।