काठमाडौँ। क्याल्सियम शरीरको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण पोषक तत्व हो। यसले हाम्रो हड्डी र दाँतको स्वास्थ्य कायम राख्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। यति मात्र होइन मुटु र शरीरको मांसपेशीका लागि पनि क्याल्सियम आवश्यक हुन्छ।

क्याल्सियमले शरीरमा रगत जम्न दिँदैन। यसका साथै यसले शरीरको विकासमा पनि ठूलो भूमिका खेल्छ। शरीरमा क्याल्सियमको कमीले हाइपोग्लाइसेमिया, ओस्टियोपोरोसिस र अन्य धेरै स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ।

क्याल्सियमको कमीले रक्तचाप, मांसपेशी र जोर्नीहरूमा कठोरता, दाँत दुख्ने, छाला सुख्खा हुने, कमजोर र नङ फुट्ने जस्ता धेरै समस्याहरू निम्त्याउँछ। शरीरमा क्याल्सियमको कमी भएमा मुटु रोगको सम्भावना बढ्छ। क्याल्सियमको कमीले हृदयाघात र स्ट्रोकको जोखिम धेरै बढाउँछ। क्याल्सियमको कमीलाई पूरा गर्न आहारमा दूध, दही, पनीर र हरियो सागसब्जीको मात्रा बढाउनुपर्छ।

नेशनल इन्स्टिच्युट अफ हेल्थ अफिस अफ डाइटरी सप्लिमेन्टको तथ्याङ्क अनुसार, वयस्कहरूलाई हरेक दिन कम्तिमा एक हजार मिलिग्राम क्याल्सियम उपभोग गर्न सल्लाह दिइन्छ। यसको नियमित मात्रामा उमेर र लिङ्ग अनुसार थोरै परिवर्तन हुन सक्छ। के तपाईलाई थाहा छ पुरुषको तुलनामा महिलालाई बढी क्याल्सियम चाहिन्छ।

क्याल्सियमको सबैभन्दा ठूलो स्रोत दूध र दुग्धजन्य पदार्थ हुन्। तर कतिपयलाई दूधबाट एलर्जी हुन्छ। धेरै मानिसहरू यसलाई मन पराउँदैनन्, जबकि वीगनहरूले दूध सेवन गर्दैनन्। यस्तो अवस्थामा, यहाँ हामी तपाईंलाई क्याल्सियमको कमी हटाउन दूध र त्यसका उत्पादनहरूको सट्टा कुन खाद्यपदार्थहरू प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ भनी बताउनेछौं।

ड्राई फ्रूट्स –यदि तपाईं क्याल्सियमयुक्त नन डेयरी प्रोडकहरू उपभोग गर्न चाहनुहुन्छ भने, तपाईंले आफ्नो आहारमा नटहरू समावेश गर्न सक्नुहुन्छ। यी क्याल्सियमको राम्रो स्रोतहरु मध्ये एक हो।

बदामले सबैभन्दा बढी क्याल्सियम प्रदान गर्छ। धेरै मेडिकल जर्नलहरूले बताउँछन् कि एक कप बदाममा लगभग ३८५ मिलीग्राम क्याल्सियम हुन्छ। यसमा फाइबर र हेल्दी फ्याट पनि प्रशस्त हुन्छ। बदाम पनि म्याग्नेसियम, म्यांगनीज र भिटामिन ई को राम्रो स्रोत हो।

हरियो साग – क्याल्सियमको अर्को ठूलो स्रोत हरियो सागहरू जस्तै पालुङ्ग, केल र कोलार्ड सागहरू हुन्। अध्ययनले देखाएको छ कि कोलार्ड साग उपभोग गर्नाले तपाईको क्याल्सियमको मात्रा २१ प्रतिशतले बढाउन सक्छ।

यी सबै तरकारीहरूले क्याल्सियमलाई राम्रोसँग अवशोषित गर्न मद्दत गर्दछ र तपाईंको हड्डी र दाँतको लागि धेरै लाभदायक मानिन्छ। यसमा भिटामिन ए, भिटामिन के, भिटामिन ई, भिटामिन सी, बीटा क्यारोटिन, फोलेट, भिटामिन बी१, बी२, बी३, बी५ र बी६ पनि प्रशस्त हुन्छ।

बिन्स र दाल – बिन्स र दालमा धेरै पौष्टिक तत्व हुन्छ। यसमा फाइबर, क्याल्सियम, प्रोटिन, म्याग्नेसियम, फोलेट, जिंक र पोटासियम प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ। यसमा पाइने पौष्टिक तत्वले पाचन क्रियालाई सुधार्नुका साथै हाम्रो ऊर्जा स्तरलाई पनि बढाउँछ।

बीउ – बीउमा क्याल्सियम सहित धेरै पोषक तत्वहरू प्रशस्त हुन्छन्। तिलको बीउ क्याल्सियमको उच्च स्रोत हो जुन तपाईं आफ्नो आहारमा समावेश गर्न सक्नुहुन्छ। लगभग १०० ग्राम तिलले तपाईंलाई दैनिक आवश्यक पर्ने क्याल्सियमको लगभग ९५ प्रतिशत प्रदान गर्न सक्छ। चिया, कद्दू र लगभग सबै प्रकारका बीउहरूमा म्याग्नेसियम, फलाम, फस्फोरस, जिंक र सेलेनियम हुन्छ।