काठमाडौं । फिस्टुला पायल्सको एक प्रकार हो। यो एउटा समस्या हो जसमा गुदा मार्गको ग्रन्थीहरू संक्रमित हुन्छन्। जसका कारण मलद्वारमा फोहोर आउँछ र पिप निस्कन थाल्छ । यो रोग धेरैजसो मोटोपना र लामो समय एकै ठाउँमा बस्दा लाग्ने गर्छ । यो समस्याको उपचार प्रायः शल्यक्रियासँगै एन्टिबायोटिकले गरिन्छ। तर के तपाईलाई थाहा छ आयुर्वेदमा शल्यक्रिया बिना पनि यसको उपचार गर्न सकिन्छ । अश्वगन्धाको सहायताले फिस्टुलाको उपचार गर्न सकिन्छ।

फिस्टुला औषधीय गुणले भरिपूर्ण हुन्छः अश्वगन्धा एन्टी–अक्सिडेन्ट, एन्टी इन्फ्लेमेटरी गुणले भरिपूर्ण हुन्छ। अश्वगन्धा तीन हजार वर्षदेखि प्रयोग हुँदै आएको एक महत्त्वपूर्ण जडीबुटी हो । आयुर्वेदमा अश्वगन्धा यौनवद्र्धक, बुढ्यौली रोक्ने, यौनक्षमता वृद्धि गर्नेका लागि प्रयोग गर्ने गरिन्छ । सन् १८८० को दशकमा डा। ट्रेबुटले एल्गरको अस्पतालमा अश्वगन्धालाई निद्रा लगाउने, सम्मोहित पार्ने औषधिको रूपमा प्रयोग गर्थे । औषधिको रूपमा यसको जरा प्रयोग हुन्छ ।

अश्वगन्धामा पाइने मुख्य तत्वहरू अश्वगन्धामा अल्काल्वाइडहरू कुस्कोहाइग्रिन, एनाहाइग्रिन, ट्रोपिन, सिउडोट्रोपिन, एनाफेरिन पाइन्छ भने स्टेरोइडयुक्त ल्याक्टोनहरू– विथानोलाईड्स, विथाफेरिन पनि सक्रिय जैविक रसायनहरू हुन् ।

अश्वगन्धामा भएको विथानोलाईड्स शरीरमा भएको हर्मोनहरूलाई सन्तुलित अवस्था राख्ने काम गर्दछ, जसले गर्दा शारीरिक प्रक्रियाहरू नियन्त्रित हुन्छन् । शरीरमा कुनै हर्मोन बढी उत्पादन भएमा त्यसको उत्पादन रोक्ने र कम भएमा उत्पादन गर्न सम्बन्धित कोषलाई उत्तेजित गर्दछ ।

अश्वगन्धामा धेरै आवश्यक पोषक तत्वहरू हुन्छन्। मुख्यतय यो एन्टिअक्सिडेन्टको भण्डार हो । जसले तपाईंको प्रतिरक्षा प्रणालीलाई बलियो बनाउँछ। यसले संक्रमणसँग लड्न मद्दत गर्न सक्छ। यस अवस्थामा, यसले तपाईंको फिस्टुला संक्रमणलाई रोक्न सक्छ। यसका साथै यसले सुन्नि पनि कम गर्न सक्छ। यति मात्र होइन, यसले संक्रमण फैलिनबाट रोक्न सक्छ । अश्वगन्धा फिस्टुलाका घाउहरू कम गर्न प्रभावकारी हुन सक्छ। यसको नियमित सेवनले घाउ चाँडै निको हुन थाल्छ ।

अश्वगन्धा यसरी प्रयोग गर्नुहोस्:

अश्वगन्धालाई बिहान बेलुका दूधसँग खाँदा फिस्टुलाको समस्या कम हुन्छ । राती सुत्नुअघि १ गिलास तातो दूधमा १ चम्चा अश्वगन्धा खान सक्नुहुन्छ । यसको मद्दतले फिस्टुला दुखाइ, आन्द्रा चाल्ने समस्याबाट राहत पाउन सकिन्छ। अश्वगन्धलाई तातो पानीसँग खान सकिन्छ । यसका लागि सुत्नुभन्दा १ घण्टा अगाडि १ चम्चा अश्वगन्धा मनतातो पानीसँग खानुहोस् । यसले राम्रो परिणाम दिनेछ।

फिस्टुलाको समस्याबाट छुटकारा पाउन अश्वगन्धाको सेवन धेरै तरिकाले गर्न सकिन्छ । तर यदि तपाईको समस्या गम्भीर छ भने चिकित्सकको सल्लाहमा मात्र अश्वगन्धा लिनुहोस्।