काठमाडाैं। नेपालमा तिब्बती शरणार्थीहरू आज व्यापक डिजिटल निगरानीको सामना गरिरहेका एपी समाचार संस्थाले जनाएकाे छ।

एक समय चिनियाँ दमनबाट भागेका तिब्बतीहरूका लागि आश्रय बनेको नेपालमा अहिले चीनद्वारा आपूर्ति गरिएका हजारौँ सीसीटीभी क्यामेराले उनीहरूको गतिविधि निगरानी गरिरहेको एक अन्तर्राष्ट्रिय अनुसन्धानले देखाएको छ।

एपीकाे याे रिपाेर्ट वासिंगटन पाेष्टमा डिसेम्बर बीसमा प्रकाशित भएअनुसार नेपालसहित कम्तीमा १५० देशमा चीनले निगरानी प्रविधि निर्यात गरिरहेको छ। सस्तो र प्रविधियुक्त प्रहरी प्रणालीको माध्यमबाट चीनले आफ्नो वैश्विक प्रभाव विस्तार गरिरहेको बताइएको छ। यी प्रविधिहरूले एक समय विश्वभर फैलिएको ‘Free Tibet’ आन्दोलनलाई नेपालमा लगभग निष्क्रिय बनाएको छ।

निगरानी बढेसँगै नेपालमा तिब्बती शरणार्थीहरूको संख्या तीव्र रूपमा घटेको छ। सीमाना कडा बनाइएकाले अब वार्षिक रूपमा केही व्यक्तिमात्र नेपाल प्रवेश गर्न सक्ने अवस्था छ। शरणार्थी कार्ड नहुँदा धेरै तिब्बतीहरू रोजगारी, बैंक सेवा र आवतजावतका आधारभूत अधिकारबाट वञ्चित छन्।

मानवअधिकारकर्मीहरूका अनुसार मन्दिर, सडक र सीमाक्षेत्रसम्म फैलिएको क्यामेरा निगरानीले तिब्बती समुदायलाई मौन बस्न बाध्य बनाएको छ। एक तिब्बती शरणार्थीले भने, “अब तिब्बती हुनु भनेको निजी ठाउँभित्र मात्र सम्भव भएको छ।”