काठमाडौं । छत्तीसगढको धमतरी जिल्लाको बोराई गाउँकी ६५ वर्षीया पुनिया बाई साहूले सायद कहिल्यै कल्पना पनि गरेकी थिइनन् कि उनको जीवनको अन्तिम यात्रा यति लामो हुनेछ।

दुई वर्षअघि क्रिश्चियन धर्म अपनाउने उनको निर्णय उनको मृत्युपछि यस्तो प्रश्न बन्यो कि उनको शव दाहसंस्कारको पर्खाइमा तीन दिनसम्म एउटा गाउँदेखि अर्को गाउँसम्म घुमिरह्यो।

अन्ततः, शुक्रबार उनका परिवारका सदस्यहरूले हिन्दू धर्म अपनाएपछि पुनिया बाई साहूको अन्तिम संस्कार गरियो ।

परिवारका सदस्यहरूले प्रहरी र प्रशासनका अधिकारीहरूको अगाडि गाउँले र हिन्दू संगठनहरूसँग माफी मागे र भविष्यमा ईसाई धर्मसँग कुनै सम्बन्ध नराख्ने लिखित रूपमा प्रतिबद्धता जनाए ।

धमतरी जिल्लाका अतिरिक्त प्रहरी उपरीक्षक मनिशंकर चन्द्रले भने, “बोराई गाउँमा साहु समुदायमा एक जनाको मृत्यु भएको थियो। समुदायका सदस्यहरू र परिवारबीच यस विषयमा केही विवाद भएको थियो। यस विवादका कारण अन्तिम संस्कारमा समस्या उत्पन्न भयो। समुदायका सदस्यहरूले यहाँ एक सामाजिक बैठक आयोजना गरेका थिए। अन्ततः, यसलाई सामाजिक रूपमा समाधान गरियो।”

वास्तवमा, बोराई गाउँकी पुनिया बाई साहूले दुई वर्षअघि क्रिश्चियन धर्म अपनाएकी थिइन्।

बुधबार उनको मृत्यु भएपछि उनको परिवारले गाउँमा उनको अन्त्येष्टिको तयारी सुरु गरे तर गाउँले र हिन्दू संगठनहरूले विरोध गरे।

उनीहरूले महिलाले क्रिश्चियन धर्म अपनाएको हुनाले उनको अन्तिम संस्कार गाउँमा गर्न नसकिने बताए।

सयौं मानिसहरूको भीडले विरोध गरेपछि परिवारका सदस्यहरूले महिलाको शव तहसील मुख्यालय नगरीमा लगे, तर त्यहाँ पनि उनीहरूले ठूलो विरोधको सामना गर्नुपर्‍यो।

ती महिलालाई गाड्नका लागि खनिएको खाडल सयौं मानिसहरूको भीड आएर पुरिदियो।

यसपछि, डिसेम्बर २५ मा जब विश्वभर क्रिसमस मनाइँदै थियो, त्यही रात मृतक महिलाका परिवारका सदस्यहरूलाई ‘शुद्धीकरण’ गरियो।

सामाजिक तथा हिन्दू संस्थाहरूले तयार पारेको शपथपत्रमा परिवारले आफ्नो सहमति जनाए र क्षेत्रका प्रशासनिक तथा प्रहरी अधिकारीहरूको अगाडि सार्वजनिक रूपमा पढेर सुनाए।

त्यसपछि मात्र, भोलिपल्ट महिलाको अन्तिम संस्कार हिन्दू रीतिथिति अनुसार गर्न सकिन्थ्यो।

परिवारका सदस्यहरूले आफ्नो शपथपत्रमा भनेका छन्, “हामी, परिवारका सदस्यहरूलाई भ्रमित पारिएको थियो र हिन्दू धर्मबाट क्रिश्चियन धर्म अपनाएर क्रिश्चियन समाजका कार्यक्रमहरूमा सामेल हुँदै थियौं। त्यसैले, सम्पूर्ण परिवारले मुख्यधाराका हिन्दू रीतिरिवाज र परम्पराहरू र स्थानीय देवताहरूको पूजा र ग्रामीण रीतिरिवाजहरूलाई समर्थन गर्नेछ। र हाम्रो सम्पूर्ण परिवारको फेरि कहिल्यै पनि क्रिश्चियन धर्म वा प्रचारकहरूसँग कुनै पनि हिसाबले कुनै सम्बन्ध हुनेछैन। सम्पूर्ण परिवारले सम्पूर्ण समाज क्षेत्र, बोराईसँग क्षमा माग्छ। यदि हामी फेरि क्रिश्चियन धर्ममा फर्कियौं भने, हामी आफैं गाउँ छोडेर अन्यत्र जानेछौं।”