काठमाडौं । यदि तपाईलाई एक महिनाभर ननुहाएर बस्नु भनियो भने, सायद तयार हुन हुँदैनन् होला । तर, विश्वभर यस्ता धेरै परम्परा छन्, जसको बारेमा जान्दा जो कोही पनि छक्क पर्छन् । संसारमा यस्तो ठाउँ छ जहाँ महिला र युवतीले आफ्नो जीवनमा एक पटक मात्र नुहाउँछन्, तर पनि उनीहरूलाई सबैभन्दा सुन्दर मानिन्छ। संसारको एउटा यस्तो ठाउँ जहाँ महिलाहरूले जीवनमा एकपटक मात्र नुहाउँछन्। तपाईलाई सुन्दा अलि अनौठो लाग्न सक्छ तर यो सत्य हो ।

संसारमा यस्ता धेरै जनजाति छन् जसले आफ्नो परम्परा, रीतिरिवाजको लागि आफ्नो ज्यानलाई दाउमा लगाउँछन्। आज हामी एउटा यस्तो परम्पराको बारेमा बताउछौँ जसमा कुनै जनजाति महिलाले आफ्नो जीवनमा एकपटक मात्र नुहाउने गर्छन् र त्यो पनि विवाहको दिन मात्रै । यहाँका महिला र युवतीहरू जीवनभर नुहाउन पाउँदैनन् ।

हिम्बा जनजातिका महिलाहरुले जीवनमा एकपटक मात्र नुहाउने चलन रहेको छ। अफ्रिकाको उत्तरपूर्वी नामिबियामा बस्ने करिब ५०,००० मानिसको अनुमानित जनसंख्या कुनने क्षेत्र (अहिले काकोल्याण्ड भनेर चिनिन्छ) अंगोलाको कुन्ने नदीको अर्को छेउमा अवस्थित छ।

हिम्बा जनजातिका महिलाहरूले नुहाउनुको सट्टा विशेष जडीबुटी प्रयोग गर्छन् र त्यसको धुवाँले आफ्नो शरीरलाई ताजा राख्छन्। यस जडिबुटीको सुगन्धले उनीहरूको शरीरमा राम्रो गन्ध आउँछ र यो धुवाँले उनीहरूको शरीरमा ताजगी दिन्छ र कीटाणुहरूलाई पनि नष्ट गर्छ।

यी महिलाहरु विवाहको समयमा एक पटक मात्र नुहाउँछन्। वास्तवमा, यी महिलाहरूलाई पानी छुन पनि निषेध गरिएको छ। त्यसैले तिनीहरू आफ्नो लुगा पनि धुँदैनन्। यो प्रचलन धेरै वर्षदेखि चलिआएको छ ।

यसबाहेक यहाँका महिलाहरूले आफ्नो शरीरलाई घामबाट जोगाउन जनावरको बोसो र हेमाटाइटको घोलबाट बनेको विशेष लोशन प्रयोग गर्ने गर्दछन् । हेमाटाइटको कारण, तिनीहरूको छालाको रंग रातो हुन्छ। यो विशेष लोशनहरूका कारण तिनीहरूलाई कीराको टोकाइबाट पनि बचाउँने गर्दछन्।

हिम्बा मानिसहरूले स्नान नगर्नुको कारण

नामिबियाको हिम्बा जनजातिको अनौठो चलन छ । उनीहरुका जीवन शैली, कपडा र अर्थव्यवस्था आम मानिसहरुको भन्दा फरक किसिमको छ। ओमुहिम्बा वा ओवाहिम्बा मानिसहरू भनेर चिनिने हिम्बा मानिसहरू नामिबियाको उत्तरी भागमा, विशेष गरी कुनने क्षेत्रमा बस्छन्।

हिम्बा जातिहरू छिमेकी जनजातिहरूसँग सहकार्यमा संलग्न भए तापनि तिनीहरू एकान्तमा बस्छन् र बाह्य सम्पर्कहरूबाट टाढा रहन रुचाउँछन् । हिम्बा अफ्रिकाको सबैभन्दा मित्रवत जनजातिहरू मध्ये एक हुन् । उनीहरु अपरिचित र आगन्तुकहरूसँग समान रूपमा विनम्र रुपमा प्रस्तुत हुन्छन्।

हिम्बा जाति मुख्यतया किसान हुन्। उनीहरूले विभिन्न जातका गाईवस्तुहरू विशेष गरी बाख्रा, गाईवस्तु, भेडा आदि पाल्छन्। महिलाहरूले दाउरा सङ्कलन गर्ने, पिउन योग्य पानी खोज्ने, खाना पकाउने र खुवाउने, र कुशलतापूर्वक हातले चीजहरू बनाउने। जनजातिका केही सदस्यहरू धार्मिक र सामाजिक झुकाव भएका छन्, तिनीहरूका पुर्खाहरूका देवताहरूको पूजा गर्छन्। तिनीहरू बहुविवाह गर्न सक्छन्, तिनीहरूका धेरै केटीहरू सानै उमेरमा विवाह गर्छन्।

यस जनजातिको एउटा अनौठो कुरा भनेको पानीले नुहाउँदैनन् । हिम्बा मानिसहरू सबैभन्दा चरम वातावरणमा बस्छन्। कठोर मरुभूमिको हावापानी र पोर्टेबलको अभावले यस जनजातिलाई नुहाउन गाह्रो हुनुको कारण हो। तिनीहरूले ननुहाउने कम सुन्दर देखिन्छन् भन्ने होइन भन्ने कुरामा मान्यता राख्ने गर्दछन्।