काठमाडौँ। आजको व्यस्त जीवनशैली र गलत खानपानका कारण मानिसमा कोलेस्ट्रोलको समस्या धेरै हुने गरेको छ। कोलेस्ट्रोल रगतमा पाइने मोम जस्तो पदार्थ हो। सामान्यतया हाम्रो शरीरमा दुई प्रकारको कोलेस्ट्रोल पाइन्छ। जसलाई राम्रो कोलेस्ट्रोल र खराब कोलेस्ट्रोल भनिन्छ।

राम्रो कोलेस्ट्रोलले रगतमा जम्मा हुने बोसोलाई घटाउन मद्दत गर्छ र हाम्रो धमनीहरूलाई सफा राख्छ जसले गर्दा मुटुमा रगतको प्रवाह राम्रोसँग हुन सक्छ। तर, खराब कोलेस्ट्रोललाई धेरै खतरनाक मानिन्छ। धमनीमा कोलेस्ट्रोल जम्मा हुनाले ती कम हुन थाल्छ र रगतको प्रवाह पनि बन्द हुन्छ, जसका कारण हृदयाघात र स्ट्रोकको जोखिम निकै बढ्छ।

शरीरमा प्राकृतिक रूपमा हुने कोलेस्ट्रोललाई खतरनाक मानिँदैन, तर जब यसको मात्रा धेरै हुन्छ, यसले धेरै रोगहरूको जोखिम बढाउँछ। चिनी र स्याचुरेटेड फ्याटले भरिएको चिजले शरीरमा कोलेस्ट्रोलको मात्रा पनि बढ्छ।

शरीरमा कोलेस्ट्रोलको मात्रा बढी हुँदा हृदयाघात र स्ट्रोक मात्र हुँदैन, यसले आँखामा पनि निकै नराम्रो असर गर्छ। जब कोलेस्ट्रोलको मात्रा बढ्छ, आँखा वरिपरि केही परिवर्तनहरू देख्न सकिन्छ। जसका कारण आँखाको रंग र हेर्ने क्षमतामा पनि नराम्रो असर पर्ने गर्छ। त्यसैले यदि तपाई आफ्नो आँखा सधैं स्वस्थ रहोस् भन्ने चाहनुहुन्छ भने त्यसका लागि तपाईले केहि साबधानी आपनाउनु पर्ने हुन्छ।

 कसरी उच्च कोलेस्ट्रोलले तपाईंको आँखालाई गर्छ प्रभावित ?

जैंथिलास्मा (Xanthelasmata)- जैंथिलास्मा उच्च कोलेस्ट्रोलको सबैभन्दा सामान्य लक्षण मानिन्छ, जसको कारण आँखा र नाक वरपरको छाला पहेंलो हुन थाल्छ। यसले तपाईंको दृष्टिलाई असर गर्दैन। यो समस्या धेरै जसो धुम्रपान गर्ने वा मधुमेह, उच्च रक्तचाप र मोटोपना भएका व्यक्तिलाई हुन्छ।

आर्कस सेनिलिस (Arcus Senilis)- आर्कस सेनिलिस वा कोर्नियल आर्कस एक अवस्था हो जसमा तपाईंको आँखामा कोर्निया वरिपरि नीलो वा खैरो रङको रंगीन घेरा विकास हुन्छ। यो कोर्नियामा कोलेस्ट्रोलको जम्मा हुने कारणले हुन्छ र मुख्यतया मध्यम उमेरका मानिसहरूमा हुन्छ। आँखा वरिपरि जम्मा भएको कोलेस्ट्रोललाई शल्यक्रिया गरेर हटाउन सकिन्छ।

रेटिनल वेन ओक्लुजन (Retinal Vein Occlusion)- रेटिनल वेन ओक्लुजन एउटा यस्तो रोग हो जुन सीधा उच्च कोलेस्ट्रोल संग सम्बन्धित छ। यो सामान्यतया ग्लुकोमा, मधुमेह, वास्कुलर रोग, उच्च रक्तचाप र रक्त विकार संग हुन्छ। यस रोगका कारण रेटिनामा रगत पुर्‍याउने रक्तकोशिकाहरू अवरुद्ध हुन्छन्। रेटिना तपाईंको आँखाको पछाडि अवस्थित एक हल्का संवेदनशील ऊतक हो जसले रेटिना धमनी र रेटिना शिरा मार्फत रगत प्राप्त गर्दछ।