काठमाडौं। साधारणतया महिनावारी १२ देखि १५ वर्षको उमेरमा सुरू हुन्छ। कसैमा आठ वर्ष देखि नै महिनावारीको लक्षण देखिने गर्दछ जुन साधरण मानिन्छ । महिनावारीको अन्तर लगभग २८ दिनको अन्तरमा प्रत्यक महिना हुने गर्दछ।

महिलाले महिनावारीको प्राकृतिक प्रक्रिया प्रत्येक महिना पार गर्नुपर्ने हुन्छ । यस समयमा मुड स्विङ, पेट दुख्ने, शरीर दुख्ने सामान्य हुन्छ। तीनदेखि पाँच दिनसम्मको अवधिमा धेरै र कहिलेकाहीँ कम रक्तश्राव हुनु पनि सामान्य हो। तर कतिपय महिलाहरु महिनावारीको समयमा धेरै रक्तस्राव हुने गुनासो गर्छन् । यो समस्याको विषय बन्छ किनभने धेरै रक्तस्रावले शरीरमा धेरै क्षति पुर्‍याउँछ। आउनुहोस् आज थाहा पाउनुहोस् महिनावारीको समयमा किन धेरै रगत बग्छ, यसको पछाडि केही कारणहरू हुन्छ त ।

सामान्यतया, महिनावारीको अवधि तीन देखि पाँच दिनसम्म हुन्छ। अत्यधिक रक्तश्राव भइरहेको छ र पाँचदेखि सात दिन वा सोभन्दा बढी समयसम्म रगत बगिरह्यो भने मेनोरेजियाको समस्या हुन सक्छ। धेरै रगत बग्ने समस्या भएका महिलालाई मेनोरेजिया रोगी भनिन्छ। महिनावारी हुँदा अत्यधिक रक्तश्राव ९हाइ मेन्स्ट्रुअल ब्लिडिङ० वा मेनोर्राजियाका कारण धेरैजसो महिलाहरू प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञको सहयोग लिन अस्पताल पुग्ने गर्छन् । अत्याधिक रक्तस्रावका कारण शरीरमा रगतको कमी हुन्छ ।

मेनोरेजियाको लक्षण

महिनावारीको समयमा अत्यधिक रगत बगेमा, पटकपटक सेनिटरी प्याड परिवर्तन गर्नु परेमा, कपडामा दाग लागेमा, गम्भीर दुखाइ भएमा, दैनिक वा सामान्य गतिविधि गर्न समस्या भएमा महिनावारीमा अत्यधिक रक्तश्रावको समस्या भएको हुनसक्छ ।

मेनोरेजिया किन हुन्छ, जान्नुहोस् यसको कारण

यो अक्सर देख्न सकिन्छ कि मेनोरेजियाले एनीमियाका साथै अन्य धेरै समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ। यसले शरीरमा रगतको कमी हुन सक्छ। जसका कारण शरीरका अंगहरूमा अक्सिजन पुग्नमा समस्या हुन्छ र धेरै समस्या हुन सक्छ।
जान्नुहोस् यसका कारणहरु के के हुन?

पाठेघरको फाइब्रोइडः महिनावारीको समयमा धेरै रक्तस्राव हुनुको एउटा कारण पाठेघरमा फाइब्रोइड हुनु पनि हुन सक्छ। शरीरमा हर्मोनल असन्तुलन हुँदा फाइब्रोइडको तह निकै बाक्लो हुन्छ, यस्तो अवस्थामा महिनावारीको समयमा धेरै रक्तस्राव हुन थाल्छ ।

भिटामिन ई को कमीः कहिलेकाहीँ शरीरमा भिटामिन ई को कमीका कारण धेरै रक्तश्राव हुने समस्या हुन्छ । वास्तवमा, भिटामिन ई ले शरीरमा रक्तस्रावलाई नियन्त्रण गर्ने काम गर्छ। यदि शरीरमा यसको कमी भयो भने महिनावारीको समयमा धेरै रगत बग्ने समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ। त्यसैले यो समस्या भएकाहरूले महिनावारीअघि भिटामिन ई लिनुपर्छ ।

हर्मोनको असन्तुलन: कहिलेकाहीँ शरीरमा प्रजननका लागि जिम्मेवार हर्मोनको असंतुलनको कारण, महिनावारीमा धेरै रक्तस्राव हुन्छ। यस समयमा प्रोजेस्टेरोन र एस्ट्रोजनको मात्रामा अत्यधिक असंतुलनका कारण पाठेघरको भित्री तह बढ्छ जसका कारण अत्यधिक रक्तस्राव हुन्छ।

ओभरियन डिसफंक्शनः शरीरमा डिम्बाशयसँग सम्बन्धित कुनै समस्या वा अवस्थाका कारण पनि भारी रक्तस्राव हुन्छ। उदाहरणका लागि, शरीरमा प्रोजेस्टेरोन हर्मोन बने पनि डिम्बाशयबाट अण्डा बाहिर ननिस्कँदा निस्किँदैन र यसले ठूलो रक्तस्राव हुन्छ।

यसका साथै मधुमेह, मोटोपना तथा थाइराइडको समस्या भएमा, पाठेघर वा पाठेघरको मुखको क्यान्सर वा एडिनोमायोसिस भएमा, परिवार नियोजनको साधनको प्रयोगका कारण साडइ इफेक्ट भएमा, केही रोग वा इनहेरिटेड ब्लिडिङ डिसअर्डरका कारण महिनावारी हुँदा अत्यधिक रक्तश्राव हुनसक्छ ।

कहिलेकाहीँ धेरै रक्तस्राव जसलाई हामीले सामान्य रूपमा बेवास्ता गर्छौं क्यान्सरको कारण हुन सक्छ। धेरै रगत बग्नुको एउटा कारण पाठेघरको क्यान्सर, पाठेघरको क्यान्सर, पाठेघरको क्यान्सर पनि हुन सक्छ। यस प्रकारको क्यान्सरले शरीरको प्रजनन प्रणालीलाई असर गर्छ जसले ठूलो रक्तस्राव हुन सक्छ।