काठमाडौं । एक देशमा मानिसले लतका कारण चिहानबाट शव निकाल्न थालेका छन् । अवस्था यस्तो भएको छ कि देशका राष्ट्रपतिले संकटकाल घोषणा गर्नु परेको छ । कुरा सियरा लियोनको हो । यो अफ्रिकाको पश्चिमी भागमा रहेको देश हो ।

सियरा लियोनमा मानव हड्डीबाट तयार हुने साइकोएक्टिभ औषधि ठूलो समस्या बनेको छ। यो जोम्बी ड्रगको नशाका लागि मानिसहरूले चिहान खन्न थालेका छन्। बीबीसीका अनुसार यो डरलाग्दो खतराले सियरा लियोनलाई यस्तो अवस्थामा पुर्याएको छ कि देशमा संकटकाल लागू गर्नुपर्ने अवस्था छ ।

चिहानहरू खन्दा र हड्डीहरू चोरी भएकोले समस्यामा परेका पुलिस अधिकारीहरूले फ्रीटाउनमा चिहानहरूको सुरक्षा गरिरहेका छन्। जोम्बी ड्रग्स वा कुश भनिने यी औषधिहरू विभिन्न प्रकारका विषाक्त पदार्थहरूबाट बनाइन्छ, जसमध्ये एउटा मुख्य पदार्थ मानव हड्डी हो।

यो औषधि पहिलो पटक पश्चिम अफ्रिकी देशमा करिब छ वर्ष पहिले देखा पर्‍यो। आउटलेटका अनुसार, यो एक नशा हो जुन धेरै घण्टा सम्म रहन सक्छ। यो औषधि एउटा ठूलो समस्या बनेको छ र यसका व्यापारीहरू हजारौं चिहानहरू तोडेर र कंकालहरू चोरेर चिहान लुटेरामा परिणत भएका छन्।

आउटलेटका अनुसार, सियरा लियोनका राष्ट्रपति जुलियस माडा बायोले भने, “हाम्रो देशले हाल लागूपदार्थको दुरुपयोग, विशेष गरी विनाशकारी सिंथेटिक ड्रग कुशको प्रभावका कारण अस्तित्वको खतराको सामना गरिरहेको छ।”

बायोले भनेअनुसार यो औषधि सेवन गर्नेहरूमा मृत्यु दर बढेको छ। उनले यो विशेष लागूऔषध उन्मूलन गर्न कार्यदल बनाएको पनि बताए । यसको मतलब प्रत्येक जिल्लामा लागुऔषध दुर्व्यसनीबाट पीडित व्यक्तिहरूलाई हेरचाह र समर्थन प्रदान गर्न तालिमप्राप्त पेशेवरहरूद्वारा कर्मचारीहरू रहने यस्ता केन्द्रहरू हुनेछन्। हाल, फ्रीटाउन देशको एक मात्र सक्रिय लागुऔषध पुनर्वास केन्द्र हो।

सिएरा लियोन मनोचिकित्सा अस्पतालका प्रमुख डा. अब्दुल जालोले राष्ट्रपतिको आपतकालीन घोषणा सही कदम भएको र औषधिको प्रयोगलाई सम्बोधन गर्न महत्त्वपूर्ण हुने बताए। कुश दुरुपयोगबाट मृत्यु हुनेको आधिकारिक संख्या भने छैन, तर फ्रिटाउनका एक डाक्टरले बीबीसीलाई हालैका महिनाहरूमा अंग विफलताका कारण सयौं युवाको मृत्यु भएको बताए। २०२० र २०२३ को बीचमा, कुश-सम्बन्धित रोगहरू भएका सियरा लियोन मनोचिकित्सा अस्पतालहरूमा बिरामीहरूको भर्ना ४ हजार प्रतिशतले बढेको छ।