भारतमा खसेको चिनियाँ क्षेप्यास्त्रको भग्नावशेष पाउन शक्तिशाली पश्चिमा देशहरूको तँछाडमछाड

डिसी नेपाल
६ जेठ २०८२ १४:२८

काठमाडौं । भारतसँगको युद्धमा पाकिस्तानले चीन र टर्कीबाट खरिद गरिएका हतियारको प्रयोग गरेको थियो । यस क्रममा चीनमा बनेको पीएल-१५ इ क्षेप्यास्त्र पनि प्रयोग भएको थियो । अहिले विश्वका ठूला र शक्तिशाली देशहरूले चिनियाँ क्षेप्यास्त्रको भग्नावशेषमा चासो देखाइरहेको भारतीय मिडियाले दाबी गरेका छन् ।

रिपोर्टका अनुसार अमेरिका, बेलायत, अष्ट्रेलिया, न्यूजील्याण्ड र क्यानडा तथा फ्रान्स, जापानको संस्था फाइभ आइजले भारतसँग भग्नावशेषसम्म पहुँचको माग गरेको छ। पाकिस्तानले भारत विरुद्ध प्रयोग गरेको चिनियाँ मिसाइल पीएल-१५ इ को भग्नावशेष पञ्जाबको होशियारपुर जिल्लाको एक खेतमा खसेको थियो ।

पञ्जाबका अन्य ठाउँहरूमा पनि क्षेप्यास्त्रका साना टुक्राहरू भेटिएका थिए। मे १२ मा एक पत्रकार सम्मेलनमा, भारतीय अधिकारीहरूले रकेटको भग्नावशेष देखाएको थियो । भारतीय वायुसेनाका एयर मार्शल ए.के. भारतीले पाकिस्तानले भारत विरुद्धको आक्रमणमा पीएल-१५ इ मिसाइल सहित उन्नत चिनियाँ हतियारहरू प्रयोग गरेको दाबी गरेका थिए ।

चिनियाँ क्षेप्यास्त्र पीएल-१५ इ को भग्नावशेष फेला पारेको भारतको घोषणापछि फाइभ आइज देशहरू र फ्रान्स, जापानले भग्नावशेषसम्म पहुँचको माग गरेका छन्। विश्वका ठूला देशहरूले चिनियाँ क्षेप्यास्त्रको भग्नावशेषमा किन यति धेरै चासो लिइरहेका छन् भन्ने विषय अहिले चर्चामा छ । विज्ञहरूका अनुसार यी देशहरूले चिनियाँ क्षेप्यास्त्रको भग्नावशेषको अनुसन्धान गरेर यसको प्रविधि, क्षमता र सीमितता पत्ता लगाउन चाहन्छन्।

चीनमा बनेको क्षेप्यास्त्रको अवशेष फेला पार्नु प्रतिस्पर्धी देशका लागि ठुलो अवसर मानिएको छ किनकि भग्नावशेष चिनियाँ प्रविधिको बारेमा बहुमूल्य जानकारीको स्रोत बन्नेछ। भग्नावशेषको अध्ययन गरेपछि ती देशहरूले पीएल-१५ इको लागि समाधान बनाउन सक्षम हुनेछन्। पीएल-१५ इ छोटो दूरीको मिसाइल हो जसले १४५ किलोमिटरसम्म प्रहार गर्न सक्छ।

फ्रान्स र जापानले उन्नत हावाबाट हावामा प्रहार गर्ने क्षेप्यास्त्र प्रणालीमा ठूलो लगानी गरेका छन्। अब उनीहरू पीएल-१५ इ मिसाइल प्रविधिको पनि नजिकबाट अध्ययन गर्न चाहन्छन्। फाइभ आइज देशहरू चिनियाँ क्षेप्यास्त्रको राडार सिग्नेचर, मोटर संरचना, नेभिगेसन प्रविधि र यसको एइएसए (एक्टिभ इलेक्ट्रोनिकली स्क्यान्ड एरे) राडारको बारेमा जान्न चाहन्छन्।

फ्रान्सले विशेष गरी चिनियाँ क्षेप्यास्त्रको नजिकबाट अध्ययन गर्न चाहन्छ किनभने उसले पीएल-१५ इ लाई युरोपेली देशहरूले विकास गरेको मेटेओर क्षेप्यास्त्रको लागि प्रत्यक्ष खतरा मान्दछ।

मेटेओर क्षेप्यास्त्रमा र्‍यामजेट प्रोपल्शन प्रणाली र नौ एस्केप जोन क्षमता छ जसले यसलाई हावाबाट हावामा प्रहार गर्ने क्षेप्यास्त्रहरूको शीर्षमा राख्छ। तर चीनको पीएल-१५ इ ले मेटेओरलाई कडा प्रतिस्पर्धा दिइरहेको छ। चिनियाँ क्षेप्यास्त्रको दूरी अपेक्षाकृत लामो छ र यसमा उत्कृष्ट एइएसए नेभिगेसन छ, जुन युरोपेली क्षेप्यास्त्रसँग छैन।

गत वर्ष झुहाई एयर शोमा चीनले पीएल-१५ इ प्रदर्शन गरेको थियो। यो लामो दूरीको मिसाइलले हावाबाट हावामा आक्रमण गर्छ। युरेशियन टाइम्सको रिपोर्ट अनुसार यो क्षेप्यास्त्रले एइएसए राडार प्रयोग गर्दछ जसले लक्ष्यमा सटीकताका साथ आक्रमण गर्दछ। क्षेप्यास्त्रको दुवै तर्फ डेटा लिङ्कहरू छन् जसको माध्यमबाट यसले बीच बाटोमा पनि आफ्नो लक्ष्य परिवर्तन गर्न सक्छ।

यसको गति र ठूलो बलका साथ प्रहार गर्ने क्षमताले यसलाई उत्कृष्ट मिसाइल बनाउँछ। पीएल १५ मिसाइलको दायराको कुरा गर्दा, यसले २००-३०० किलोमिटरसम्मको लक्ष्यलाई निशाना बनाउन सक्छ। मिसाइलको गति प्रतिघण्टा ५९६० किलोमिटर छ। पीएल-१५ इ को सम्पूर्ण प्रविधि पीएल-१५ इ जस्तै छ, तर यसको दायरा अलि छोटो छ।




प्रतिक्रिया

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *