काठमाडौं । यदि तपाईं भ्याटिकन सिटी पृथ्वीको सबैभन्दा सानो देश हो भन्ने सोच्नुहुन्छ भने यो सम्भव छ कि सील्याण्डका बासिन्दाहरूले तपाईंसँग बहस गर्नेछन्। सील्याण्ड एक असामान्य समुद्री किल्ला हो जुन मानव निर्मित हो। यो समुद्री किल्ला सफोक (युके) बाट १२ किलोमिटर पूर्व उत्तरी सागरमा अवस्थित छ।

बेलायतसँग यति नजिक भए पनि सिल्याण्डले आफूलाई स्वतन्त्र देश भएको दाबी गरेको छ । यहाँ बसोबास गर्ने बेलायती परिवारहरूले पनि निस्सन्देह यो दाबीलाई समर्थन गर्छन्। सील्याण्डको कुल क्षेत्रफल ०.००४ वर्ग किमी छ।

यदि तपाइँ सील्याण्डको स्वतन्त्रताको प्रमाण हेर्न चाहनुहुन्छ भने जान्नुहोस् कि सील्याण्डको आफ्नै फुटबल टोली, राष्ट्रिय गान, मुद्रा र यसको आफ्नै राहदानी र टिकटहरू पनि छन्। बीबीसी ट्राभलका अनुसार यो ठाउँलाई बेलायती सरकारले सन् १९४२ मा दोस्रो विश्वयुद्धमा सेना र नौसेना किल्लाको रूपमा निर्माण गरेको थियो।

ल्याडबाइबलको रिपोर्ट अनुसार सील्याण्डलाई रफ टावर पनि भनिन्छ। सन् १९५६ मा स्वतन्त्र नभएसम्म यस टावरमा धेरै प्रकारका कामहरू भएका थिए। तर १९६६ मा सबै परिवर्तन भयो। प्याडी रोय बेट्स नामका एक व्यक्तिले आफ्नो अवैध रेडियो स्टेशन ‘रेडियो एसेक्स’ चलाउन यस टावरको नियन्त्रण लिए।

सुरुमा रोय बेट्सले नक जोन भन्ने किल्लामा आफ्नो शिविर बनाए। तर बेट्सको स्टेशनहरू बन्द गर्ने उद्देश्यका साथ १९६७ मा बेलायतले समुद्री प्रसारण अपराध ऐन पारित गरेपछि किल्ला छोड्न बाध्य भए। यसपछि रोय बेट्सले सील्यान्ड फोर्टलाई सील्याण्ड प्रिन्सिपलिटी घोषणा गरे र चाँडै उनको परिवार पनि त्यहाँ आइपुग्यो।

रोय बेट्सको सन् २०१२ मा ९१ वर्षको उमेरमा निधन भएको थियो । हाल, यो राज्यको उत्तराधिकारी उनको छोरा माइकल बेट्स हो। यस कथित माइक्रोनेसनका प्रमुख, माइकल बेट्स, ककल माछा मार्ने अपरेशन पनि चलाउँछन्।

यो ककल माछा समुद्री खाना स्पेनमा निर्यात गरिन्छ। अझ चाखलाग्दो कुरा के छ भने माइकलले पनि सन् १९७८ मा हेलिकप्टरभित्र आयोजित समारोहमा सील्यान्डमा विवाह गरेका थिए ।

अन्य देशहरू जस्तै, सील्याण्डमा पनि बन्धक संकटदेखि सीमा विवादसम्मका समस्याहरू छन्। १९६८ मा, ब्रिटिश नौसेनाले सील्याण्डलाई नष्ट गर्ने प्रयास गर्यो। बदलामा सील्याण्डले ब्रिटिश नौसेना तर्फ रक्षात्मक चेतावनी शटहरू चलायो।

सन् १९७८ मा पनि जब रोय बेट्स र उनकी श्रीमती अस्ट्रियामा थिए । त्यतिबेला सिल्यान्डका स्वघोषित पूर्वप्रधानमन्त्री अलेक्ज्याण्डर अचेनबाकले सिल्याण्डमाथि आक्रमण गर्न थाले । यस आक्रमणमा अचेनबाकले धेरै जर्मन र डच सैनिकहरूको मद्दत लिए।

कैदमा राखिएको भए तापनि, माइकल बेट्सले सील्याण्डलाई पुन: कब्जा गर्न र अलेक्ज्याण्डर र भाडाका सैनिकहरूलाई कब्जा गर्न सील्याण्डको हतियार प्रयोग गर्दछन् ।

सील्याण्ड भ्रमण गर्न गाह्रो छ। अहिले यात्रालाई पनि अनुमति छैन। यदि तपाइँ पनि सील्याण्ड यात्रा गर्न चाहनुहुन्छ भने, भिसा स्वीकृतिको संभावना धेरै कम छ।

सील्याण्डको आधिकारिक वेबसाइट अनुसार, वर्तमान अन्तर्राष्ट्रिय परिस्थिति र अन्य मुद्दाहरूको कारण सील्याण्डको रियासतको यात्रा अक्सर अनुमति छैन। त्यसैले भिसाको आवेदन अहिले बन्द छ ।