काठमाडौं । अमेरिका पुग्ने अवैध बाटोबाट गएका भारतीय आमाबाबुले आफ्ना बच्चाहरूलाई अमेरिकी सीमामा छोडिरहेका छन्।

आफू र आफ्ना छोराछोरीलाई नागरिकता दिइने आशामा उनीहरूले मेक्सिको-अमेरिका वा क्यानडा-अमेरिका सीमामा आफ्ना छोराछोरीलाई अलपत्र छाड्ने गरेका हुन् ।

सन् २०२४ मा अमेरिकामा ५०० भन्दा बढी यस्ता भारतीय बालबालिकाहरू पक्राउ परेका छन्। तर अब ट्रम्प प्रशासनले अमेरिकी सीमामा आफ्ना आमाबाबुले त्यागेका “असहाय बालबालिकाहरू” माथि कारबाही गरिरहेको छ।

तथ्याङ्कका अनुसार अमेरिकी नागरिकताको लागि यस्तो बाटो असामान्य छैन तर बालबालिकाको लागि जोखिमहरू भने धेरै छन् । भारतीयहरू सहित धेरै देशका अभिभावकहरूले १२ देखि १७ वर्ष उमेरका आफ्ना बच्चाहरूलाई सीमामा छोडेका छन्।

केही बालबालिका यति साना थिए कि उनीहरूलाई सीमामा आमाबाबुको ठेगाना र नाम लेखिएको पर्चीसहित छोडिएको थियो। यस्तो अवस्थामा आमाबाबु पहिले नै अवैध रूपमा अमेरिकामा बसिरहेका हुन्छन् र त्यसपछि उनीहरूले नाबालिग बच्चाहरूलाई पनि बोलाउँछन्।

टाइम्स अफ इन्डियाको एक रिपोर्ट अनुसार यसले केही भारतीय परिवारहरूले अमेरिकी शरण पाउने सम्भावना बढाउनको लागि अपनाएको जानाजानी रणनीतिलाई प्रतिबिम्बित गर्ने आप्रवासन विश्लेषकहरू विश्वास गर्छन्। धेरैजसो अवस्थामा बालबालिकाहरूलाई एक्लै वा अज्ञात समूहहरूसँग पठाइन्छ र त्यसपछि अमेरिकी चेकपोइन्टहरूमा छाडिन्छ।

एक पटक हिरासतमा परेपछि बच्चाहरूको उपस्थितिले आमाबाबुलाई पछि प्रवेश पाउन मद्दत गर्ने आशामा प्रायः अभिभावकले पारिवारिक पुनर्मिलनको आधारमा शरणको लागि आवेदन दिने गरेको रिपोर्टले जनाएको छ । अवैध आप्रवासन सम्बन्धी एक विज्ञले भने ‘आमाबाबुले प्रायः अमेरिकामा बसाइलाई वैधानिक बनाउन बालबालिकाको प्रयोग गर्छन्।’

उनले भने, ‘सामान्यतया आमाबाबु पहिले अवैध रूपमा अमेरिका प्रवेश गर्न सफल हुन्छन्। पछि उनीहरूले आफ्ना बच्चाहरूलाई अन्य अवैध आप्रवासीहरूसँग यात्रा गर्ने व्यवस्था मिलाउँछन्। जब बालबालिकालाई सीमामा पक्राउ गरिन्छ परिवारले शरणको लागि आवेदन दिन्छन् र प्रायः मानवीय आधारमा उनीहरूलाई बस्न अनुमति दिइन्छ।’

अमेरिकास्थित एक स्रोतले भनेअनुसार यी मध्ये धेरै बालबालिकालाई औपचारिक रूपमा “परित्याग” गरिएको छैन र बाल अदालतको निर्णयको छ देखि आठ महिना भित्र ग्रीन कार्ड प्राप्त गर्ने सम्भावना बढी हुन्छ। “कानूनी प्रक्रिया पूरा भएपछि र बच्चाहरूले ग्रिन कार्ड प्राप्त गरेपछि अमेरिकामा रहेका उनीहरूका आफन्तहरूले सामान्यतया धर्मपुत्र ग्रहण प्रक्रिया सुरु गर्छन्,” स्रोतले भन्यो।

२०२२ देखि २०२५ सम्म २,५०० भन्दा बढी नाबालिग भारतीय आप्रवासीहरूलाई अमेरिका प्रवेश गर्नबाट रोक लगाइएको छ। ‘द गार्डियन’ को एक रिपोर्ट अनुसार अमेरिकी गृह सुरक्षा विभागले अब अमेरिकामा आएका बालबालिकाहरूको पनि ‘अभिभावकको अवस्थाको जाँच’ गरिरहेको छ।

भारतीयहरू सहित नाबालिगहरू कुनै सुरक्षा बिना अमेरिकी सीमामा प्रवेश गरिरहेको खुलासा भएपछि यो मुद्दा प्रकाशमा आएको हो। अमेरिकी भन्सार तथा सीमा सुरक्षाको तथ्यांकले पनि यही कुरा प्रकट गरेको छ। अक्टोबर २०२४ देखि फेब्रुअरी २०२५ सम्म ७७ जना भारतीय नाबालिगहरू अमेरिकी सीमामा पक्राउ परेका थिए। यी बालबालिकाहरूलाई जानाजानी अमेरिका-मेक्सिको सीमामा वा क्यानडा हुँदै अमेरिका जाने सीमामा छोडिएको थियो।

७७ बालबालिकामध्ये ५३ जनालाई मेक्सिकोसँगको दक्षिणी सिमानामा पक्राउ गरिएको थियो र २२ जनालाई क्यानडाबाट सीमा पार गर्ने क्रममा पक्राउ गरिएको थियो। २०२२ देखि २०२५ सम्म कम्तिमा १,६५६ भारतीय नाबालिगहरू एक्लै अमेरिका प्रवेश गर्ने प्रयास गरिरहेको पाइएको छ। आर्थिक वर्ष २०२४ मा, ५१७ आप्रवासी भारतीय बालबालिकाहरू अमेरिकामा एक्लै पक्राउ परेका थिए। आर्थिक वर्ष २०२३ मा, अधिकतम ७३० बालबालिकाले यो गर्ने प्रयास गरे।

कोरोना महामारीको समयमा यात्रा प्रतिबन्धका कारण यो संख्या कम रह्यो। सन् २०२० मा सीमामा २१९ नाबालिग फेला परेका थिए भने सन् २०२१ मा २३७ नाबालिग फेला परेका थिए। गृह सुरक्षा विभागको अप्रिल २०२४ को प्रतिवेदन अनुसार, अमेरिकामा २.२ लाख अवैध भारतीयहरू बसोबास गर्ने अनुमान गरिएको छ। जनवरी २०२५ देखि यता ३३२ भन्दा बढी भारतीयहरूलाई देश निकाला गरिएको छ।